Waar komt al dat onweer vandaan?

Waar komt al dat onweer van de voorbije dagen en weken toch vandaan? En waarom blijft het maar duren?

Al sinds 27 mei trekken er dagelijks onweersbuien over ons land. En dit na een natte periode, waarin het geregeld regende. Deze buien hebben eerst wateroverlast veroorzaakt in West- en Oost-Vlaanderen en Henegouwen. Vervolgens stonden er in Antwerpen en Limburg straten blank en daarna waren er overstromingen in Luik en Luxemburg, met daar zelfs een dodelijk slachtoffer. Gisteren tenslotte werden sommige plaatsen in het Waasland opnieuw onder water gezet door felle buien.

Doorgaans bewegen de weersystemen in Europa van west naar oost, maar af en toe wordt de lucht omgeleid. Dit is momenteel het geval. Reeds sinds vorige week vinden we in de bovenlucht (> 5 km) een zogenaamde omega-blocking terug op de Europese weerkaarten. Een omega-blocking bestaat uit een hogedrukgebied en twee lagedrukgebieden die ten opzichte van elkaar geöriënteerd zijn in de vorm van een Griekse hoofdletter omega. Het is een standvastige configuratie, die meestal dagen- tot soms wekenlang blijft bestaan.

Deze omega-blocking laat niet meer toe dat de lucht zomaar van west naar oost getransporteerd wordt. De sturende luchtstroming moet het omega-patroon volgen.

De lucht die al sinds vorige week naar de Benelux stroomt, is dus eigenlijk vooral afkomstig van de Ionische en de Egeïsche Zee, om maar in de Griekse sferen te blijven. Deze luchtsoort is warm, vochtig en onstabiel en gaf de voorbije week aanleiding tot het ontstaan van zware onweders in grote delen van Europa. Vooral doordat de windsnelheden boven Europa niet zo groot waren, hadden ook de buien maar een lage snelheid. Ze bleven dus lang boven hetzelfde gebied hangen en konden zo voor overvloedig veel neerslag zorgen.

Na de wateroverlast op maandag 30 mei in West- en Oost-Vlaanderen, stond er in België meestal een aanlandige wind, die koele lucht van over de Noordzee het land opblies. Deze koele lucht kroop als het ware onder de warme "Griekse" lucht. Het resultaat was grijs weer met nevel, mist en lage wolken in een groot deel van Vlaanderen. Deze koele lucht kroop onder de warme "Griekse" lucht en verhinderde dat het in het westen van het land tot buien kwam. Enkel in het oosten van het land drong die koele lucht niet genoeg door en de wateroverlast verplaatste zich dan ook daarheen.

Tijdens het weekend is de wind echter gaan draaien naar meer noordoostelijke richtingen. Het weer is minder grijs en de onweders dringen nu opnieuw tot in het westen van het land door.

Ziehier een animatie van de bliksemontladingen van 04/06/2016 en 05/06/2016. Bron: www.blitzortung.org.

Gelukkig is de omega-blocking nu toch aan het afbrokkelen. Vanaf donderdag behoort ze tot het verleden. Een hogedrukgebied zal dan voor mooi en droog weer zorgen. De westelijke luchtcirculatie wordt dan hersteld, maar daardoor zal tijdens het weekend waarschijnlijk een Atlantische regenzone tot de Benelux kunnen doordringen.