Psyche & Brein

Intelligentiestudies discrimineren apen

Zijn wij op sociaal vlak echt slimmer dan mensapen of maken we onszelf iets wijs?

"Zelfs wanneer de apen het beter doen, interpreteren onderzoekers dat als een gevolg van hun minderwaardige cognitieve vaardigheden"

Honderden wetenschappelijke studies vertellen ons dat mensapen slim zijn, maar net niet zo slim als wij. Amerikaanse psychologen betwisten die resultaten en menen dat ze voortkomen uit bevooroordeeld onderzoek. We willen zó graag de slimste zijn dat we geen eerlijk onderzoek voeren.

De onderzoekers zeggen dat geen enkel onderzoek een ondubbelzinnig bewijs levert voor verschillen in sociale intelligentie. De studies die wel verschillen rapporteren, kunnen niet aantonen dat die veroorzaakt zijn door een verschil in genetische achtergrond. Om dat te doen zouden andere factoren tussen de proefpersonen en de proefapen gelijk moeten zijn: onder meer de omgeving van de experimenten en leeromstandigheden.

‘Decennialang ondermijnt ons rotsvaste geloof in onze eigen superioriteit het onderzoek naar de mogelijkheden van mensapen. Sommige studies besluiten dat mensenbaby’s meer sociale vaardigheden hebben dan volwassen mensapen, maar we overdrijven systematisch de vaardigheden van mensenkinderen en onderschatten die van apen. Zelfs wanneer de apen het beter doen, interpreteren onderzoekers dat als een gevolg van hun minderwaardige cognitieve vaardigheden’, zegt onderzoeksleider David Leavens, verbonden aan de Universiteit van Sussex.

De onderzoekers zien een parallel met de tijd waarin de Westerse wetenschap ervan overtuigd was dat Noord-Europeanen de meest intelligente mensen waren. Dat is wetenschap gebaseerd op wishful thinking, oordelen zij. ‘Ik sluit niet uit dat toekomstig onderzoek verschillen aantoont in sociale intelligentie tussen ons en de mensapen, maar het huidige onderzoek zit vol fouten’, besluit Leavens.

Geen bewijs

Wishful thinking