Onderwijs maakt mensen met risicogenen voor obesitas slanker

Een jaar extra verplicht naar school gaan vermindert het lichaamsgewicht van jongeren met een genetische aanleg voor obesitas.

In 1962 hervormde het Britse onderwijs: de leerplicht werd opgetrokken van vijftien naar zestien jaar. Amerikaanse onderzoekers van onder ander de University of Southern California onderzochten of dit een effect had op de gezondheid van jongeren met een genetische kwetsbaarheid voor obesitas.

Daarvoor maakten de wetenschappers gebruik van de UK Biobank, een langetermijnstudie die genetische informatie verzamelt van een groot aantal Britten, en hun gezondheid voor lange tijd volgt. Voor deze studie werd de data van een kwart miljoen Britten, geboren tussen 1944 en 1966, bekeken. Een deel van de proefpersonen ging tot zijn of haar vijftiende naar school en een deel tot zijn of haar zestiende verjaardag. Het onderzoeksteam bekeek ook de genetische aanleg voor obesitas, BMI, de bloeddruk en de longfunctie van alle deelnemers.

"Vooral de deelnemers met de grootse kwetsbaarheid waren gezonder als zij tot hun zestiende naar school moesten dan als ze tot hun vijftiende leerplichtig waren"

Na de hervorming waren de gezondheidsverschillen tussen de deelnemers met en zonder genetische aanleg voor obesitas kleiner dan voor de hervorming van het schoolsysteem. De verschillen in lichaamsgewicht tussen de deelnemers met de minste genetische aanleg en de proefpersonen met de grootse kwetsbaarheid waren kleiner tussen degenen die tot hun zestiende naar school moesten dan tussen de deelnemers die op hun vijftiende klaar waren. Ook de verschillen in longfunctie en bloeddruk verminderden. Vooral de deelnemers met de grootse kwetsbaarheid waren gezonder als zij tot hun zestiende naar school moesten dan als ze tot hun vijftiende leerplichtig waren.

De resultaten laten zien dat sociaal beleid een effect kan hebben op de verschillen tussen mensen met en zonder genetische kwetsbaarheid voor obesitas. Ook doen ze het genetisch determinisme een beetje wankelen. Dat is een opvatting die stelt dat genetische eigenschappen enkel door onze biologie worden bepaald en niet door de omgeving kunnen worden beïnvloed. Uit deze studie blijkt juist wel dat de omgeving een effect kan hebben op de gezondheid.

Nu gaan de wetenschappers kijken of ze hetzelfde effect kunnen vinden in een andere context. Bijvoorbeeld bij andere leeftijden of een ander land.

De bevindingen zijn gepubliceerd in het vakblad Proceedings of the National Acadamy of Sciences (PNAS).