Ruimte

Chinees ruimtetuig Chang’e 5 zet maanlanding in

Precies een week na de lancering heeft het onbemande Chinese ruimtetuig Chang’e 5 zijn maanlander ontkoppeld. Binnenkort zet die module voet aan de grond en kan hij beginnen te boren in de bodem. 

Dit is een artikel van:
Eos Wetenschap

De boringen moeten 2 kilogram maanstenen opleveren. De ruimtelijke pakjesdienst aan boord van Chang’e 5 moet die over goed twee weken ergens te velde in Binnen-Mongolië afleveren. Met deze missie onderstreept China zijn ambitie als ruimtenatie.

Chang’e 5, toepasselijk vernoemd naar de Chinese godin van de maan, werd op 23 november gelanceerd en bestaat uit vier modules. De orbiter draait momenteel samen met de terugkeercapsule op 200 km hoogte rondjes rond de maan. De twee resterende modules, lander en opstijger, zijn vandaag losgekoppeld en zetten samen koers naar het maanoppervlak. 

Chang'e 5 werd op 23 november gelanceerd.

Een bijzondere maanmissie

Deze missie is in meerdere opzichten bijzonder. In de eerste plaats is China nog een relatief nieuwe ruimtenatie, die pas eind 2013 voor het eerst een tuig op de maan neerzette. Dat dit na al die jaren een delicate klus blijft, bewijzen de mislukte pogingen van ruimteorganisaties uit Israël en Indië vorig jaar nog. 

Verder dateert de laatste missie die maanpuin naar de aarde bracht van 44 jaar geleden. Ook snuistert de maanlander rond in een vrij onbekende regio van de maan, ‘Mons Rümker’, een basaltrijk vulkanisch gebied van zeventig kilometer breed en tot 1100 m hoog, dat deel uitmaakt van de ‘Oceanus Procellarum’. Tot slot gaan de Chinezen twee meter diep graven, dieper dan ooit tevoren. 

Wetenschappelijke meerwaarde

De bodemstalen zullen wetenschappers meer inzicht verschaffen in de evolutie van de maan. Onderzoek naar radioactieve isotopen moet tevens de bestaande leeftijdsmodellen verbeteren. Die schatten de relatieve leeftijd uit de hoeveelheid kraters in een gebied: hoe meer kraters, hoe meer inslagen, hoe ouder. Om dit te vertalen naar absolute leeftijden, heb je iets als isotopenonderzoek nodig, dat je vertelt wanneer een bepaalde vulkaan is uitgebarsten en de bijhorende krater werd gevormd.

Hoe meer kraters, hoe meer inslagen, hoe ouder

Dat is precies wat gebeurd is met de maanstenen die astronauten in de jaren 1960 en 1970 meebrachten. Maar Mons Rümker is met zijn geschatte leeftijd van 1,2 miljard jaar een stuk jonger dan het gebied waaruit de maanstenen van Armstrong en anderen kwamen. Dat moet tot een nauwkeurigere datering leiden, die zelfs gevolgen kan hebben voor de leeftijdsbepaling van de oppervlaktes van Mercurius, Venus en Mars. 

De terugreis

Wanneer de buit binnen is, verlaat de opstijger het maanoppervlak met het materiaal aan boord. Na koppeling met de orbiter en de terugkeercapsule, zet het gevaarte koers richting aarde, waar de terugkeercapsule de trofee iets na half december aan de Chinese wetenschappers bezorgt. 

En dan is het afwachten of er voor de niet-Chinese wetenschappers ook een deel van de maankoek overblijft. ‘We hopen dat China de gegevens deelt met de globale wetenschappelijke gemeenschap, zodat we tot een beter begrip van de maan komen.’; liet de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA alvast optekenen op Twitter.

Bekijk deze video voor meer informatie over de landing:

 

En deze video over de hele missie: