Philae vindt organische moleculen op komeet

19 november 2014 door Govert Schilling

Philae heeft na zijn landing op komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko organische moleculen 'opgesnoven' die koolstof bevatten, een basis voor leven op aarde.

Philae heeft na zijn landing op komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko organische moleculen 'opgesnoven' die koolstof bevatten, een basis voor leven op aarde. De gegevens worden nog geanalyseerd, meldde het Duitse ruimtevaartcentrum DLR.

De Europese komeetverkenner Rosetta, die een baan beschrijft rond komeet, heeft de kleine lander Philae gefotografeerd tijdens zijn 'stuiterbeweging' over de komeet. Na de eerste 'landing' stuiterde hij terug de ruimte in, om pas na bijna twee uur weer neer te komen, bijna een kilometer verderop. Daarna stuiterde hij nóg een keer, voordat hij zeven minuten later definitief tot stilstand kwam op de komeet.

Met de OSIRIS-camera van Rosetta zijn opnamen van de komeet gemaakt tijdens de afdaling, en daarop is goed te zien hoe Philae over het komeetoppervlak vliegt. Ook de tweede landingsplaats is vastgelegd. Vluchtleiders hopen dat de exacte locatie van Philae snel kan worden vastgesteld, deels op basis van deze foto's, en deels op basis van driehoeksmetingen met een van de instrumenten aan boord van Philae.

Uit een voorlopige analyse van de doorgestuurde meetgegevens blijkt overigens dat het boorexperiment van Philae hoogstwaarschijnlijk mislukt is. De boor heeft gewerkt; het instrument waarin het omhoog gehaalde bodemmonster verhit en geanalyseerd moest worden (COSAC geheten) heeft ook goed gewerkt, maar het ziet er naar uit dat er om de een of andere reden geen materiaal in het kleine oventje is gedeponeerd.

Wel is de massaspectrograaf van COSAC erin geslaagd om de aanwezigheid van organische moleculen op de komeet vast te stellen - verbindingen van onder andere koolstof en waterstof. Er is nog niet bekend om welke moleculen het precies gaat. Dat er organische moleculen voorkomen in komeetstaarten is overigens al veel langer bekend. Mogelijk zijn het de bouwstenen geweest voor het leven op aarde.

Een ander instrument, MUPUS geheten, heeft geconstateerd dat de 'bodem' onder PHilae extreem hard is, vergelijkbaar met stijf bevroren ijs. De meetsonde van MUPUS kon niet door het ijs geslagen worden. Op het keiharde ijs ligt op veel plaatsen een dunne laag stof. Hoewel de komeet dus een harde 'korst' lijkt te hebben, is uit zwaartekrachtsmetingen gebleken dat de dichtheid van het hemellichaam aanzienlijk lager is dan die van water - er moet dus sprake zijn van een uiterst poreus inwendige.