Speurtocht naar Planeet Negen leidt tot ontdekking van nieuwe 'extreme' ijsdwergen

31 augustus 2016 door Govert Schilling

In hun speurtocht naar een mogelijke 'Planeet Negen', in de buitendelen van het zonnestelsel, hebben Amerikaanse astronomen zeven interessante nieuwe ijsdwergen ontdekt in 'extreme' banen.

In hun speurtocht naar een mogelijke 'Planeet Negen', in de buitendelen van het zonnestelsel, hebben Amerikaanse astronomen zeven interessante nieuwe ijsdwergen ontdekt in 'extreme' banen.

De meeste ijsdwergen in de Kuipergordel (inclusief de dwergplaneet Pluto) bewegen gedurende het grootste deel van hun omloop buiten de baan van Neptunus, waarbij het verste punt van hun baan meestal niet veel verder ligt dan ca. 7,5 miljard kilometer - 50 maal de afstand aarde-zon. 'Extreme' ijsdwergen beschrijven echter zeer langgerekte banen, waarin ze op enorm veel grotere afstanden terecht kunnen komen.

De nieuwe extreme ijsdwergen zijn gevonden bij een gerichte speurtocht met de grootste digitale astronomische camera's ter wereld. Tot nu toe is daarmee ca. tien procent van de sterrenhemel in kaart gebracht. Het totale aantal extreme objecten moet enorm veel groter zijn: ze zijn alleen zichtbaar wanneer ze zich niet al te ver buiten de baan van Neptunus bevinden, maar objecten in langgerekte banen brengen juist de meeste tijd op grote afstand van de zon door.

Een van de nieuw ontdekte ijsdwergen, 2014 FE72 geheten, beschrijft zijn baan volledig buiten die van Neptunus, en beweegt in zo'n langgerekte omloopbaan dat hij maar liefst 3000 maal zo ver van de zon af kan staan als de aarde. Op die kolossale afstand zal zijn beweging regelmatig beïnvloed worden door de zwaartekracht van naburige sterren.

De nieuwe ontdekkingen zijn gepubliceerd in The Astronomical Journal. De hoop is dat onderzoek aan de baaneigenschappen van extreme ijsdwergen uiteindelijk meer informatie oplevert over processen tijdens de ontstaansperiode van het zonnestelsel. En met een beetje geluk leiden ze ook tot de ontdekking van Planeet Negen. Het bestaan van die verre, zware planeet wordt afgeleid uit de baaneigenschappen van reeds bekende ijsdwergen, maar tot nu toe is hij nog niet gevonden.