Straks eerlijk eten dankzij blockchain?

Volgens een pilootstudie van de Universiteit van Wageningen, houdt blockchaintechnologie potentieel in voor eerlijke voeding.

In een blockchain wordt de informatie van alle transacties bijgehouden in een virtueel document, dat begint als een alleenstaand blok. Elke transactie voegt een nieuw blok toe, waardoor een keten (chain) ontstaat. Eenmaal toegevoegd, kan niemand het blok meer verwijderen.

Die informatie is meteen beschikbaar voor een netwerk, waar iedereen met toelating deel van uitmaakt. Probeert iemand eerdere informatie te wijzigen of gebeurt er een louche transactie, dan kan iedereen in het netwerk dit meteen zien. Daardoor is het in principe mogelijk om fraude meteen op te sporen. Omdat de informatie bijgehouden wordt door alle gebruikers in plaats van op een aantal centrale punten, is het quasi onmogelijk de informatie te hacken.

Certificaten en labels opvolgen

Dat principe kan je net zo goed toepassen op een achterham als op een cryptomunt, dachten onderzoekers van de Universiteit van Wageningen. Omdat steeds meer consumenten het belangrijk vinden dat hun voedsel authentiek, eerlijk of biologisch is, rijzen labels als paddenstoelen uit de grond. Geen kat die nog weet waar de labels voor staan en of het product waar ze op prijken hen wel verdient.

Als voorbeeld testten de wetenschappers een blockchain uit voor druiven uit Zuid-Afrika. Die hield bij in wiens bezit de druiven waren en welke certificaten werden toegekend. Omdat het een pilootstudie was, bleef het vrij kleinschalig. Het onderzoek was een zogenaamd ‘Proof of Concept’: in de IT-wereld een manier om een idee of een nieuwe methode te toetsen.

Nood aan initatief

De onderzoekers concludeerden dat het wel degelijk haalbaar is om blockchaintechnologie toe te passen in de landbouw- en voedingssector. ‘De technologie kan Ngo’s helpen en investeerders stimuleren om inclusieve bedrijfsmodellen te steunen’, schrijven ze. ‘Dat is op voorwaarde dat er voldoende organisaties initiatief tonen voor de ontwikkeling ervan. Blijft de ontwikkeling ongecoördineerd, dan betekent het niet alleen een verlies van tijd en energie, maar ook een gemiste kans voor bedrijven en voor de maatschappij.’

Blockchain in de supermarkt

Het idee om blockchain toe te passen op de voedingsindustrie is niet nieuw. Voorstanders pleiten voor een toekomst waarin consumenten aan de hand van een QR-code nagaan waar hun gebraad het levenslicht zag en welke vaccinaties of medicijnen het kreeg.

Ook de voedingsbedrijven zelf hebben er baat bij. Bij een voedselschandaal maakt blockchaintechnologie het voor de hele keten gemakkelijker om snel te reageren en bepaalde producten uit de keten te verwijderen. Bedrijven als Nestlé en Unilever toonden al interesse, de Amerikaanse supermarktketen Walmart voerde zelfs al pilootprojecten uit.