Doet alcohol je risico op dementie dalen?

Wie één à twee glazen alcohol per dag drinkt zou minder risico lopen om dementie te ontwikkelen. Dat wijst Koreaans onderzoek uit. Drink je meer dan twee glazen, dan zou je net meer risico lopen. Hoe zit dat? 

Waar komt het nieuws vandaan?

De Koreaanse overheid voorziet een ziekteverzekering voor haar hele bevolking: de Korean National Health Insurance Service. Iedere veertigplusser kan deelnemen aan een gratis tweejaarlijkse gezondheidscontrole. Daarvoor moet je een uitgebreide vragenlijst invullen over je levensstijl, gezondheid en ziekte.

Koreaanse wetenschappers wilden het verband tussen alcoholconsumptie en nieuwe diagnoses van dementie onderzoeken. Daarvoor analyseerden ze de dossiers van bijna 4 miljoen mensen met een gemiddelde leeftijd van 55 jaar. De onderzoekers hielden enkel de mensen over van wie er drie opeenvolgende tweejaarlijkse dossiers beschikbaar waren, inclusief volledig ingevulde vragenlijsten. Dossiers van personen met kanker en vastgestelde dementie sloten ze uit.

De wetenschappers verdeelden de deelnemers onder in vier groepen volgens hun drinkgedrag. Deelnemers in een eerste groep hadden aangegeven geen alcohol te consumeren. In de tweede en derde groep kwamen deelnemers die respectievelijk minder dan één glas per dag drinken en die een tot twee glazen per dag drinken. Deelnemers in de vierde groep hadden aangegeven dagelijks minstens drie glazen alcohol te consumeren. 

Vervolgens gingen de onderzoekers na hoeveel mensen de diagnose dementie hadden gekregen. Over een periode van zes jaar ontwikkelden ruim honderdduizend deelnemers dementie. Bij bijna tachtigduizend individuen werd alzheimer vastgesteld; de overigen werden met vasculaire dementie gediagnosticeerd.  

In vergelijking met geheelonthouders hadden de lichte en matige drinkers minder vaak dementie. In die eerste groep kwam dementie 21 procent minder vaak voor; bij de tweede groep was er een vermindering van 17 procent. Overmatige drinkers liepen dan weer een verhoogd risico van 8 procent tegenover geheelonthouders.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

De alcoholconsumptie was als volgt verdeeld over de verschillende deelnemersgroepen: iets meer dan de helft (54,8 procent) van de deelnemers dronk geen alcohol; 26,7 procent dronk hooguit één glas per dag; 11 procent dronk één à twee glazen, en de overige 7,5 procent dronk overmatig. 

In de groep niet-drinkers zaten vooral vrouwen. Na verdere analyse van de groep niet-drinkers bleek dat er deelnemers tussenzaten die gestopt waren met drinken om gezondheidsredenen. Wanneer de onderzoekers deze personen eruit geselecteerd hadden, zakte het risico op dementie bij de geheelonthouders.

Verdere analyse leerde dat minder drinken het risico op dementie reduceerde, terwijl meer drinken het risico net deed toenemen. De alcoholconsumptie is gebaseerd op vragenlijsten, waarvan we weten dat ze niet altijd correct worden ingevuld. Bovendien zijn de verschillen tussen de vier groepen niet zo groot, en is de groep geheelonthouders een heterogene groep.

De resultaten komen overeen met eerder overzichtsonderzoek. Daaruit bleek dat milde tot matige alcoholconsumptie een zeker beschermend effect heeft. Zeker is dat overmatig drinken je risico op dementie doet toenemen.

Conclusie

Volgens degelijk Koreaans onderzoek zou lichte tot matige alcoholconsumptie een licht beschermend effect hebben op je risico op dementie. Toch blijft het delicaat om hierover uitspraken te doen. In de groep geheelonthouders zaten immers ook mensen die om gezondheidsredenen gestopt waren met drinken. Wanneer die eruit werden gefilterd, was het gunstig effect van alcohol bij de lichte en matige drinkers met een vergrootglas te zoeken. Zeker is wel dat overmatig drinken je risico op dementie verhoogt.