Voor het derde jaar op rij bestaan seizoensgebonden allergieën en covid-19 naast elkaar. Volgens artsen is het steeds moeilijker om die twee uit elkaar te houden. De context en enkele symptomen kunnen daarbij helpen.
Naarmate de lente vordert en de tellingen van het stuifmeel toenemen, beginnen meer mensen zich af te vragen of hun opgezette neus een teken is van covid of van allergieën. ‘Het is bijna onmogelijk om hen van elkaar te onderscheiden’, zegt Aaron Glatt, woordvoerder voor de Amerikaanse Infectious Diseases Society.
‘Elke covid-19-stam heeft verschillende symptomen. Omikron lijkt meer dan de andere varianten gepaard te gaan met symptomen van de bovenste luchtwegen zoals neusverstopping, loopneus en keelpijn’, zegt neuskeeloorarts Ahmad Sedaghat, van de Universiteit van Cincinnati. Al deze symptomen vallen samen met allergiesymptomen, net zoals niezen, hoesten, hoofdpijn en vermoeidheid, stellen de Amerikaanse Centers for Disease Control and Prevention.
Het afnemen van een covid-test is de meest efficiënte manier om het zeker te weten, maar het kan dagen duren om positief te testen na het ontwikkelen van symptomen. Toch zijn er een paar specifieke kenmerken die kunnen helpen het onderscheid te maken tussen covid en allergieën. De overheersende vorm van covid is omikrons subvariant BA.2. Het feit dat omikron de neiging heeft om minder ernstige ziekte te veroorzaken dan eerdere varianten, draagt bij aan de verwarring over de vraag of iemands symptomen allergieën zijn of niet.
Meer weten over allergieën? Luister dan ook naar onze podcast:
Duidelijke verschillen
‘Het enige symptoom dat allergieën vrij vaak uitsluit is koorts’, zegt allergoloog Janna Tuck, woordvoerder van de American College of Allergy, Asthma and Immunology. Hoewel allergische rhinitis algemeen als ‘hooikoorts’ bekend staat, is een verhoogde temperatuur geen symptoom van allergieën. ‘Als iemand koorts heeft, kan je er bijna zeker van zijn dat hij of zij een virale ziekte heeft’, merkt Tuck op.
Een ander symptoom dat wijst op covid is ernstig reukverlies of anosmie. ‘Wanneer reukverlies optreedt bij covid-19, is het in de overgrote meerderheid van de gevallen plotseling en ingrijpend’, zegt Sedaghat. Hij merkt op dat allergieën ook een verminderde reukzin kunnen veroorzaken omdat neusverstopping kan verhinderen dat geurmoleculen de top van de neus bereiken, waar de reukreceptoren en zenuwen zich bevinden. In dat geval gaat het vaak om een gedeeltelijk reukverlies, in tegenstelling tot de ernstige anosmie die bij veel covid-patiënten wordt waargenomen.
Sedaghat bestudeert een aandoening genaamd chronische rhinosinusitis, die ook geassocieerd wordt met een veranderd reukvermogen, en zijn team was een van de eersten om de ernst van reukproblemen bij covid-patiënten te beschrijven. Maar hij merkt op dat dit symptoom vrij zeldzaam is bij omikroninfecties. In een recente studie gepubliceerd in het International Forum of Allergy & Rhinology, meldde ongeveer 25 procent van de covid-patiënten een veranderd reukvermogen eerder dit jaar, toen omikron de dominante variant was, vergeleken met bijna 63 procent van de patiënten die dit eerder in de pandemie deden.
Waterige ogen en gezwollen oogleden - die normaal niet voorkomen bij covid - wijzen ook op allergieën, aldus Glatt. Covid kan wel oogklachten veroorzaken, zoals conjunctivitis (een ontsteking van het bind- of slijmvlies van het oog). De duur van de symptomen kan ook suggestief zijn: terwijl milde covid-symptomen meestal binnen een paar weken verdwijnen, kunnen allergieën langer aanslepen, merkt Sedaghat op.
Ken je eigen lichaam
Artsen zeggen dat aandacht voor je individuele medische geschiedenis kan helpen om allergieën van covid te onderscheiden. ‘Volwassenen die neigen om seizoengebonden allergieën te hebben, weten dat ze elke lente dezelfde symptomen gaan hebben’, zegt Tuck. ‘Als ze er aandacht aan hebben besteed, zullen ze weten wanneer de symptomen die ze ervaren waarschijnlijk wijzen op hun seizoensgebonden allergieën.’
Ook de context is belangrijk. ‘Als mensen symptomen beginnen te hebben onmiddellijk nadat ze het gazon hebben gemaaid, in de tuin hebben gewerkt, een stoffige zolder hebben schoongemaakt of buiten hebben gezeten op een warme dag, dan zou dat een sterkere aanwijzing van allergieën kunnen zijn’, zegt Sedaghat. Als, anderzijds, de symptomen beginnen na een vergadering binnenshuis waar je mogelijks aan iemand werd blootgesteld die ziek was, dan kan dat op covid wijzen.
Wat als het nog steeds niet duidelijk is?
Als de symptomen te aspecifiek zijn om een gefundeerde gok te wagen, adviseren artsen sterk om een covid-test te doen. ‘Tests zijn nu zo gemakkelijk verkrijgbaar. Als iemand zich zorgen maakt, moet hij of zij een covid-test doen. Dat is het makkelijke antwoord’, zegt Glatt. Als het resultaat van een sneltest negatief is en de symptomen aanhouden, kun je overwegen om over een dag of twee nog een keer te testen. Dan was het te vroeg in het ziekteproces op het virus op te sporen.
Zelfs als je seizoensgebonden allergieën hebt, betekent dat niet dat je niet ook covid kunt krijgen. Deze aanbeveling is vooral belangrijk voor volwassenen die gaan werken en voor kinderen die naar school gaan, voegt Tuck toe.
De wisselwerking tussen allergieën en covid
In het begin van de pandemie waren allergologen, op basis van hun ervaring met griep, bezorgd dat patiënten met allergische astma een hoger risico liepen om ernstige covid te ontwikkelen. Maar dat bleek niet het geval te zijn. ‘Deze patiënten deden het niet slecht met covid, waar we allemaal erg opgelucht over waren’, zegt Tuck. ‘Ze deden het eigenlijk beter dan we hadden verwacht.’
In feite vond een studie gepubliceerd in het tijdschrift Thorax dat mensen met allergische astma een lager risico op covid-infectie kunnen hebben, vergeleken met mensen zonder de aandoening. Sedaghat merkt op dat recent bewijsmateriaal suggereert dat mensen die allergische ontstekingen hebben een lager risico lopen om het niet-allergische type van ontstekingen te ontwikkelen dat met ernstige covid wordt geassocieerd. ‘We hebben gezien, in sommige studies, dat patiënten die de neiging hebben om allergische ontstekingen te hebben, lagere niveaus hebben van de receptor voor het virus dat covid-19 veroorzaakt.’
Gelukkig helpt het dragen van een masker bij de bescherming tegen zowel covid als seizoensgebonden allergieën. Pollendeeltjes zijn relatief groot, en maskers houden ze effectief weg van de neus en de mond. Het waarnemen van dit incidentele voordeel was één van de voordelen van de pandemie, zegt Sedaghat. ‘Als arts zie en behandel ik alleen maar patiënten met allergieën en sinusproblemen. Deze patiënten hadden een groot voordeel bij het dragen van maskers. Het was ongelofelijk hoeveel beter het met hen ging’, zegt hij.
Nu de maskers op veel plaatsen niet meer verplicht zijn, herinnert Sedaghat zijn patiënten aan de voordelen ervan - met inbegrip van de vrijheid om van de open lucht te genieten zonder lopende ogen en sinussen.
