Leef je langer als je je zoutinname beperkt?

In een Cochrane literatuuroverzicht werd de relatie nagegaan tussen een zoutbeperking en de sterfte door hart- en vaatziekten. Cochrane literatuuroverzichten worden aanzien als de absolute topkwaliteit in de medische wereld, omwille van het feit dat deze literatuuroverzichten volgens zeer strenge normen tot stand komen.

In het overzicht werden acht interventiestudies opgenomen, waarin een groep mensen die een zoutbeperking opgelegd kreeg werd vergeleken met een controlegroep zonder zoutbeperking. Gedurende de opvolging na de studies vonden de onderzoekers een zwak bewijs voor een sterftedaling door hart- en vaatziekten na een zoutbeperking.

Voor volwassenen bedraagt de aanbevolen hoeveelheid zout 5 gram per dag. Volgens de Voedselconsumptiepeiling van 2014 bedraagt de zoutconsumptie 6,5 gram voor mannen en 5 gram voor vrouwen. Belangrijk is dat toegevoegd zout tijdens de bereiding van voedingsmiddelen hier niet werd meegeteld: 80 procent van de Belgen gebruikt zout tijdens het koken. In 2004 bedroeg de zoutopname via voeding gemiddeld 7 gram, tien jaar later 6,0 gram. Een 2,5 procent van de bevolking zit aan 10 gram zout per dag, het dubbele van de aanbevolen hoeveelheid. Graanproducten (zoals brood) en bereide vleeswaren zijn verantwoordelijk voor 50 procent van onze zoutconsumptie.

De relatie tussen zout en gezondheid is zeer complex: niet iedereen heeft baat bij een zoutbeperking, maar voor de meeste mensen zal het wel een gunstig effect hebben. Als er een zoutbeperking wordt doorgevoerd onder een bevolking, zal het gevolg daarvan een normale verdeling volgen:

• een klein deel van de bevolking zal een kleine bloeddrukdaling ervaren;
• een groot deel een matige bloeddrukdaling;
• een klein deel een grote bloeddrukdaling.

In een Cochrane literatuuroverzicht stelden onderzoekers een daling vast van 4 mmHg van de bovendruk (systolische bloeddruk) en een daling van 2 mmHg van de onderdruk (diastolische bloeddruk). Dergelijke bloeddrukdaling bij een ganse bevolking kan ervoor zorgen dat het aantal hart- en vaatziekten eveneens daalt. Dit is echter niet eenvoudig om aan te tonen in een interventiestudie, omdat enerzijds het aantal deelnemers in dergelijke studie zeer hoog moet zijn en anderzijds de opvolging lang genoeg moet duren om voldoende hart- en vaatziekten te registreren. Volgens een internationaal rapport was zout in 2010 verantwoordelijk voor 3 miljoen doden in de wereld.

Hoewel een aantal studies niet konden aantonen dat een zoutbeperking de sterfte door hart- en vaatziekten doet dalen, blijft een zoutbeperking belangrijk om de bloeddruk te verlagen.