Paleoslaap? Jager-verzamelaars slapen net zo weinig als wij

Slapen we vandaag echt minder dan vroeger? Wellicht niet, want traditionele jager-verzamelaars dutten ook maar gemiddeld 6 tot 7 uur per nacht.

We zitten vlak voor het slapengaan nog op onze smartphone te tokkelen, eten ‘s avonds vet- en suikerrijke snacks voor de lichtbak genaamd televisie en drinken sloten koffie. Maar toch staan we daags nadien om 6 uur op om naar het werk te gaan. Het mag duidelijk zijn: de moderne westerling slaapt niet genoeg.

Een flink clichébeeld, maar klopt dat ook? Nee, zo beweren Amerikaanse en Zuid-Afrikaanse onderzoekers deze week in het vakblad Current Biology. Ze onderzochten drie verschillende groepen van jager-verzamelaars die, verspreid over Afrika en Zuid-Amerika, gemiddeld op slechts 6,5 uur per nacht afklokken.

Het gaat meer bepaald om de Hadza uit Tanzania, de San uit Namibië en de Boliviaanse Tsimane. De wetenschappers verzamelden slaapdata van in totaal ruim 1.100 nachten, en van bijna 100 personen.

De onderzoekers stelden vast dat de slaappatronen van deze drie stammen amper verschillen, ondanks hun verschillende omgeving en geschiedenis. Ze sliepen gemiddeld tussen 5,7 en 7,1 uur per nacht.

Zakt het kwik, ga naar bed

Opvallend is dat de stammen gemiddeld pas drie uur na zonsondergang naar bed gingen, terwijl ze geen kunstlicht hebben. Kennelijk is hun slaappatroon meer afgesteld op de temperatuur: ze slapen tijdens de koudste uren van de nacht.

Volgens hoofdonderzoeker Jerome Siegel (University of California, LA) tonen die resultaten aan dat mensen in het Westen niet minder slapen dan vroeger. ‘We hoeven dus niet meteen naar slaappillen te grijpen als we schijnbaar te weinig slapen.’

Het meest opvallende verschil tussen traditionele jager-verzamelaars en westerlingen, is dat die eersten vrijwel nooit gebukt gaan onder insomnia of slapeloosheid. Die stoornis treft miljoenen mensen in Europa en de VS. ‘Misschien kunnen mensen met insomnia wel geholpen worden door aspecten van de natuurlijke omgeving van deze stammen na te bootsen’, oppert Siegel. (adw)