Veruit de meeste van dit soort mulchfolies zijn gemaakt van polyethyleen, een plastic dat maar erg langzaam afbreekt. Het verwijderen van die dunne folies is lastig, want ze scheuren makkelijk, en er blijven altijd wel wat resten achter in de bodem. De landbouwplastics die wel van het land gehaald worden, zijn te vuil om te recycleren.
Biologisch afbreekbare folies gemaakt van zetmeel, cellulose of afbreekbare plastics, lijken een goed alternatief. Er zijn vandaag al verschillende types in de handel, al blijft hun marktaandeel beperkt. Over het effect van de restanten van deze folies is echter nog maar weinig bekend.
Yueling Qi onderzocht voor haar doctoraatsonderzoek aan Wageningen University de impact van microplastics op de gezondheid van landbouwbodems. Zowel de aanwezigheid van polyethyleendeeltjes als van deeltjes afbreekbare folie gemaakt van zetmeel bleken de groei van tarweplanten negatief te beïnvloeden. Verrassend: die negatieve impact was groter bij vervuiling met restanten van afbreekbare folies.
Bacteriegemeenschap verandert
Microplastics bleken de samenstelling van de bacteriegemeenschap in de bodem omheen het wortelgestel sterk te veranderen, zo observeerde Qi. 'Die impact bleek het grootst bij plastic residu van afbreekbare folies. Een aantal genera bacteriën zoals Bacillus of Variovorax kwamen meer voor in bodemstalen met afbreekbare microplastics, terwijl het genus Sacchacteria dan weer vaker opdook in stalen met polyethyleen plastic deeltjes.'
Qi onderzocht niet enkel de bacteriën in de bodem, ze testte ook het vermogen om water vast te houden. 'De aanwezigheid van microplastics – afbreekbaar én polyethyleen – maakte dat de bodem meer waterafstotend wordt. Polyethyleenresidu deed het vermogen om water vast te houden dalen, terwijl afbreekbare plastic deeltjes dat vermogen juist leken te verhogen. Ook was er een impact op de abiotische kenmerken van de bodem, zoals de zuurtegraad. Het complexe samenspel van al die elementen is mogelijk een verklaring voor de negatieve impact van de aanwezigheid van afbreekbare plastic deeltjes op de plantengroei.'
Het werk van Qi laats vooral zien dat meer onderzoek nodig is. 'Over de langetermijneffecten weten we eigenlijk bijna niets. Een degelijk onderzoek hiernaar lijkt me noodzakelijk alvorens afbreekbare mulchfolies als alternatief voor polyethyleen op de markt te brengen.'
