Boekrecensie

En aan het eind zijn we dood

15 april 2020 door MS

Vervelende titel? Het illustreert hoe ongemakkelijk we ons voelen bij gedachten aan de dood. Antropoloog Ernest Becker zag doodsangst als dé drijfveer voor het menselijk handelen. In Hoe de dood ons drijft houden drie jonge psychologen die controversiële theorie tegen het licht.

Volgens zijn terror management theory uit 1973 is de mens onbewust voortdurend bezig het besef van zijn eindigheid op twee manier te bekampen. Enerzijds ontlenen we een gevoel van veiligheid aan het versterken van de cultuur van onze eigen groep, anderzijds proberen we in zekere zin onsterfelijk te worden door ons gevoel van eigenwaarde op te krikken. 
Drie jonge psychologen gingen op zoek naar bewijzen voor Beckers controversiële theorie, en vonden die ook. Als rechters in een experiment herinnerd werden aan hun sterfelijkheid, oordeelden ze veel strenger over mensen met andere morele opvattingen. En studenten wier ego werd gestreeld, waren daarna duidelijk minder angstig in het vooruitzicht van een elektrische schok. Hun ontdekkingen werpen een heel nieuw licht op het ontstaan van religie en cultuur, maar ontmaskeren doodsangst ook als brandstof voor onverdraagzaamheid, xenofobie en massamoord.