Recensie

‘FLY – Beyond the Spectrum’ toont de kracht van neurodiversiteit

FLY – Beyond the Spectrum is een coming-of-agedocu over vier neurodiverse jongeren uit het Oost-Vlaamse Waasland. Tien jaar lang lieten ze camera’s toe in hun leven, dat ze ook voor een groot deel zelf filmden. Het resultaat is een authentiek portret dat de sterktes van neurodiversiteit in het spotlicht zet.

FLY volgt gedurende een tiental jaar vier twintigers, Kieran (25), Jules (22), Brian (25) en Jason (28), in hun eerste stappen naar een volwassen leven. De vier zitten op het autismespectrum en kampen dus met strubbelingen die de meeste van hun leeftijdsgenoten niet kennen.

Wat al snel opvalt: de elektronische soundtrack van FLY is geniéten. Wat blijkt: die is gecomponeerd door de artistiek getalenteerde Kieran, die gepassioneerd met muziek bezig is en er een broodnodige uitlaatklep in vond. De uitvoerder is dan weer Jules. Onder zijn alias JTSO nam hij de soundtrack op in zijn thuisstudio.

De protagonisten van de docu zijn zo helemaal verweven met de film. Het feit dat de lijn tussen de onderwerpen en de makers zo vervaagd zijn, is absoluut een sterkte. De authenticiteit spat bij momenten van het scherm. Ook op ander vlakken werden ze bij het productieproces betrokken. In een scène vroeg in de film zien we hoe Kieran, Jules, Brian en Jason rond een vergadertafel zitten en vertellen hoe de docu volgens hen opgebouwd moet zijn en welke elementen zeker niet mogen ontbreken.

Grote droom

FLY gaat eigenlijk vrij weinig over ASS zelf. Akkoord, de hoofdfiguren leggen wel even uit welke specifiek aandoening ze zelf hebben (ik heb geleerd wat het Alice in Wonderland-syndroom is) en bij De Ideale Wereld-achtige straatinterview blijkt dat de kennis van de gemiddelde Vlaming – of toch degenen die de eindcut haalden – ronduit belabberd is.

Maar verder gaat het vooral human-interestgewijs over de dagelijkse levens van het viertal. Ze hebben moeite met relaties aangaan, soms botert het niet meer met hun familie en ook werk zoeken is niet altijd een pretje. Zo droomde Brian er als kind van om later in het leger te gaan. Later is nu, en nu is hij aan de slag bij het Rode Kruis. ASS verhinderde hem om zijn grote droom na te jagen, maar zijn uiteindelijk professie is even goed mooi en nobel, en Brian lijkt er intussen helemaal zijn draai in te hebben gevonden.

FLY – Beyond the Spectrum, uit via Dalton Distribution. In de zalen vanaf 22 oktober, Dag van Inclusie