fysica

In Boston werden afgelopen nacht voor de 35^ste keer de ludieke Ig Nobelprijzen uitgereikt. Die zetten onderzoek in de kijker dat op het eerste gezicht onnozel lijkt, maar dat bij nader inzien toch nog niet zo gek is.

In de winter van 1938 arriveerde een bijzondere wetenschapper in Gent, Erwin Schrödinger. De Oostenrijkse natuurkundige en Nobelprijswinnaar moest zijn thuisland ontvluchten na de Anschluss met nazi-Duitsland, en vond tijdelijk onderdak aan de Gentse universiteit.

De Nobelprijs voor Fysica gaat dit jaar naar John Hopfield en Geoffrey Hinton: twee pioniers van het onderzoek naar neurale netwerken, dat mee aan de basis ligt van de huidige golf nieuwe AI-technologie.

Onderzoekers van de Universiteit van Southampton hebben in samenwerking met collega’s van het Europese vasteland met succes een zwakke zwaartekracht gedetecteerd op een deeltje met een massa van slechts 0,43 milligram. Dat is een nieuw record.

De waarneming van zwaartekrachtgolven was voor Kip Thorne de bekroning van een zoektocht die zowat vijftig jaar in beslag nam. ‘De jongere versie van mezelf zou vandaag wellicht niet in dit soort onderzoek terechtkomen.’

Zelf merk je er niets van, maar op lange termijn heeft de precessiebeweging van onze planeet gigantische effecten. 

De prijs gaat naar Pierre Agostini, Fenec Krausz en Anne L’Huillier. Ze verdienen de hoogste onderscheiding in de fysica voor het genereren van ‘lichtflitsen die kort genoeg zijn om momentopnamen te maken van de extreem snelle bewegingen van elektronen’.

Kort voordat hij de leiding nam over het Manhattan-project, beschreef Robert Oppenheimer hoe reuzensterren uiteindelijk zwarte gaten worden. ‘Zijn werk blijft vandaag nog steeds overeind.’