Computer matcht virus met dragers

Een nieuw machine learning-systeem moet helpen om toekomstige epidemieën in de kiem te smoren.

Via welke zoogdiersoorten kan een nieuw virus de mens besmetten? Onderzoekers aan de University of Liverpool ontwikkelden een nieuw machine learning-systeem om dat te voorspellen. Het systeem bracht meer dan 20.000 nieuwe links aan het licht tussen bekende virussen en zoogdieren die er potentieel drager van zijn.

Volgens recente schattingen dragen zoogdieren duizenden soorten virussen aan elkaar over en is slechts 1 procent van de virale diversiteit bij die dieren bekend. Afhankelijk van het soort virus hebben infectieziektes een beperkt of net een groot aantal mogelijke dragers. Immunodeficiëntievirussen zoals hiv en fiv, de virussen die aan de oorzaak van respectievelijk aids en kattenaids liggen, kunnen weinig soorten besmetten. Anders zijn het rabiësvirus, dat hondsdolheid veroorzaakt, en het coronavirus SARS-CoV-2. Die kunnen zich bij veel verschillende diersoorten verspreiden. Ze zijn bovendien zoönotisch en kunnen dus de sprong maken van dier naar mens.

Uit de studie blijkt dat het aantal verbanden tussen bekende virussen die van dier op mens overspringen en wilde zoogdieren vijf keer hoger ligt dan verwacht. Voornamelijk vleermuizen en knaagdieren vertonen meer verbanden met virussen die overdraagbaar zijn op mensen. Daarnaast voorspelt het systeem een vijfvoudige toename van het aantal verbanden tussen wilde zoogdieren en virussen bij vee en huisdieren. Door een gebrek aan kennis over bepaalde zoogdiersoorten stijgt het risico dat zij onopgemerkt blijven als mogelijke virusdragers.

Beeld: Netwerken van waargenomen en voorspelde interacties tussen wilde en semi-gedomesticeerde zoogdiergastheren en bekende virussen. Credit: Maya Wardeh

De onderzoekers gaan momenteel na of ze het computermodel kunnen uitbreiden naar voorspellingen van virusoverdracht bij teken en insecten. Wetenschappers kunnen dan gerichter ingrijpen bij virusuitbraken door contact tussen ongewervelden, vogels en zoogdieren.

Bron: University of Liverpool, Verenigd Koninkrijk