Weer een nieuwe rammelende studie over frisdrank en dementie

Volgens een artikel in Libelle verhoogt gesuikerde frisdrank het risico op dementie. Dat moet blijken uit een nieuwe studie. Consumptie van suiker in vast voedsel zou het risico niet verhogen.

De website Libelle.nl berichtte op 26 januari over een studie die zou aantonen dat suiker in dranken het risico op dementie kan verhogen. Er werd geen verband waargenomen tussen het risico op dementie en de consumptie van suiker via vast voedsel.

Wat hield het onderzoek in?

Duitse onderzoekers zochten of er een verband was tussen de consumptie van suiker en het risico op dementie (1).

  • Daarvoor gebruikten ze de gegevens van een Britse waarnemende studie.
  • Die studie volgde in totaal 186.622 personen, gedurende gemiddeld 11 jaar.
  • Tijdens de opvolging waren er 1.498 gevallen van dementie.
  • Bij de start van de studie moesten de deelnemers hun eet- en leefgewoonten registreren op een website.
  • Volgens de onderzoekers verhoogde het risico op dementie in de groep die veel gesuikerde frisdrank dronk (minstens 20% van hun calorieopname per dag).
    • In die groep steeg het risico op dementie met 80%.
  • Bij degenen die heel weinig frisdrank dronken, was het risico het laagst.

Volgens de onderzoekers is er een rechtstreeks verband tussen de consumptie van gesuikerde frisdranken en het voorkomen van dementie.

Hoe moet je dit nieuws interpreteren?

Bij dit onderzoek kunnen we een aantal belangrijke kanttekeningen maken.

  • Op geen enkel moment proberen de onderzoekers een verklaring te vinden waarom vloeibare suikers het risico op dementie zouden verhogen, en dezelfde suikers in vaste voedingsmiddelen niet.
    • Als je een oorzakelijk verband wilt aantonen, is het echter essentieel om dat te kunnen bewijzen en uitleggen.
    • Op de manier waarop deze studie te werk ging, kan je veel verbanden vinden. Zo was het risico op dementie lager bij alcoholdrinkers, maar dat betekent daarom niet dat alcohol beschermt tegen dementie.
  • Deelnemers die 20% van hun dagelijkse calorieën halen uit frisdranken, leven wel heel ongezond.
    • Het komt erop neer dat ze meer dan 1 liter gesuikerde frisdranken dronken per dag.
    • Dat soort levensstijl gaat doorgaans samen met algemeen minder gezonde eet- en leefgewoonten.
  • Bovendien bevroeg de studie de eet- en leefgewoonten slechts tweemaal in 10 jaar tijd. De onderzoekers veronderstellen dat de eet- en leefgewoonten vrij stabiel bleven.

Residual confounding

Een fenomeen dat frequent voorkomt in dergelijke waarnemende studies is residual confounding. Dat betekent dat er nog verstorende factoren overblijven waarvoor niet volledig is gecorrigeerd. Zo’n factor kan bijvoorbeeld de vetmassa van de deelnemers zijn.

  • De vetmassa wordt geëvalueerd met de formule van de Body Mass Index (BMI = gewicht in kg gedeeld door lengte in meter² of kg/m²).
  • Een hoog BMI betekent echter niet noodzakelijk een hoge vetmassa, maar kan ook wijzen op een hoge spiermassa.

Opmerkelijk: een andere studie beweert hetzelfde, maar dan met light frisdranken (2). Het maakt het voedingsonderzoek weinig geloofwaardig.

Conclusie

Duitse onderzoekers stelden vast dat gesuikerde frisdranken het risico op dementie konden verhogen, in tegenstelling tot suiker in voedingsmiddelen. De studie rammelt echter langs alle kanten, wat de resultaten zeer ongeloofwaardig maakt. Overigens zou dit opgaan voor mensen die minstens 1 liter gesuikerde frisdrank per dag drinken. Dat zijn meestal personen met ongezonde eet- en leefgewoonten, een risicofactor voor dementie.