Is het zinvol om een masker te dragen tijdens sporten?

De controversiële regel dat het mondmasker in de provincie Antwerpen ook verplicht is tijdens het sporten, doet veel stof opwaaien. De regel is niet helemaal logisch, geeft viroloog Marc Van Ranst toe. 'Indien mogelijk sturen we die beter bij.'

In sommige landen is het verplicht om een mondmaskers te dragen in sportzalen en fitnesscentra. In de meeste Belgische fitnesscentra ga je sporten op afspraak en zorgen de uitbaters ervoor dat er voldoende ruimte is om op veilige afstand te blijven zonder masker. Nu her en der de competitiesport hervat zonder publiek, wordt geopperd om sporters toch een masker te laten dragen. Je ziet ook joggers en fietsers een mondmasker dragen, wat in de provincie Antwerpen nu ook verplicht is.

Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is sporten met een mondmasker geen goed idee: de organisatie stelt dat sporters beter geen masker dragen omdat dit de ademhaling belemmert, het masker nat kan worden door zweet en een vochtig masker de groei van bacteriën bevordert.

Volgens een Vlaamse inspanningsfysioloog is sporten met een mondmasker niet realistisch omdat de maskers niet ontworpen zijn om te gebruiken tijdens inspanningen. In rust adem je slechts 5 tot 7 liter lucht in en uit per minuut. Tijdens inspanningen is dit tot 50 à 100 liter. Het merendeel van die lucht zal ongefilterd ontsnappen langs de zijkanten van het mondmasker. Wie besmet is zonder ziek te zijn, zou dan toch virusdruppels kunnen verspreiden.

De afstandsregel handhaven tijdens het sporten is belangrijker, maar kan niet altijd gegarandeerd worden.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

In een Brits vakblad voor sportgeneeskunde zochten enkele experten naar wetenschappelijk onderzoek over het dragen van stoffen of chirurgische mondmaskers tijdens het sporten. Omdat er zo goed als geen studies over bestaan, formuleerden ze op basis van hun gezond verstand en de bestaande kennis de volgende adviezen:

  • Je draagt een masker om te zorgen dat je anderen niet besmet wanneer je zelf besmet bent. Een corona-infectie kan zonder klachten verlopen, zo kan je wel sporten en anderen infecteren. Er bestaan op dit moment geen mondmaskers voor sporters. De stoffen of chirurgische mondmaskers die we gebruiken, sluiten meestal niet goed aan aan het gelaat. Wanneer je uitademt, volgt de luchtstroom de weg van de minste weerstand, vooral langs de zijkanten (tussen het masker en het aangezicht). Tijdens het sporten adem je dieper en vaker in. Zo verplaats je veel meer lucht, waarvan het grootste gedeelte niet door, maar ongefilterd langs het masker ontsnapt.
  • Wanneer je tijdens het sporten een masker gebruikt dat nauw aansluit, kan je moeilijker ademen. Dat kan leiden tot duizeligheid en een oncomfortabel gevoel. Sporten is dan minder fijn en je prestaties kunnen verminderen.
  • In theorie kan een bemoeilijkte ademhaling leiden tot meer koolstofdioxide (CO2) en minder zuurstof in het bloed. Om te zorgen dat je niet duizelig wordt tijdens het sporten met een mondmasker, is het goed om af en toe een pauze in te lassen. Mensen met hart- en longproblemen sporten best minder intensief wanneer ze een mondmasker moeten dragen.
  • Je mondmasker wordt vochtig doordat er zweet opstapelt. Een vochtig mondmasker maakt het nog moeilijker om te ademen. Bovendien raken virussen in theorie vlotter doorheen een nat dan een droog milieu, maar of dit ook voor vochtige mondmaskers geldt, is niet bekend.
  • Wanneer je voldoende afstand kan bewaren (bijv. joggen of fietsen), draag je beter geen mondmasker.

Conclusie

De stoffen en chirurgische mondmaskers zijn niet geschikt om mee te sporten. Wanneer ze goed aansluiten, zoals het hoort, maken ze het moeilijker om te ademen, waardoor je duizelig kan worden. Een masker dat te los zit is daarentegen vrijwel zinloos omdat het grootste deel van de uitgeademde lucht ongefilterd langs de zijkanten stroomt. Je sport dus beter zonder mondmasker, op voorwaarde dat je voldoende afstand kan bewaren van anderen. Moet je toch een masker dragen, sport dan minder intensief of las geregeld een pauze in.