Jarig zijn is levensgevaarlijk

Statistisch gezien loop je in de zeven dagen na je verjaardag meer risico om in het ziekenhuis te belanden dan in eender welke andere week.

Een verjaardag is een heel vreemd concept. Wat valt er te vieren? Een jarige hoeft helemaal niets te verwezenlijken om met geschenken en gelukwensen te worden overladen. Een jaar in leven blijven volstaat. Ironisch genoeg vormt jarig zijn daar juist het grootste obstakel voor. Statistisch gezien loop je in de zeven dagen na je verjaardag meer risico om in het ziekenhuis te belanden dan in eender welke andere week. Dat ontdekten Britse onderzoekers nadat ze de data van vijftigduizend ziekenhuispatiënten hadden geanalyseerd.

Jarigen raken vaker in een verkeersongeval betrokken en lopen meer risico op een hartaanval, beroerte, sportblessure of – hoe zou dat toch komen – alcoholgerelateerde verwondingen. Er is geen verband tussen verjaren en astma, blindedarmontsteking of hoofdwonden – al een geluk. Dat het onheil niet beperkt blijft tot de verjaardag zelf, maar zich uitstrekt tot de zeven dagen erna, komt volgens de onderzoekers door onze drukke agenda’s. Mensen werken fulltime en stellen de festiviteiten daarom uit naar het eerstvolgende weekend.

De spoeddienst is trouwens niet de enige plek waar jarigen hun feestje graag eindigen. Ook een bezoek aan de huisarts of een psychiater is waarschijnlijker tijdens de verjaardagweek. Dat laatste kan te maken hebben met het deprimerende aan jarig zijn: weer een jaartje dichter bij het einde. Al is dat slechts een hypothese – niet alle wetenschappers geloven in het bestaan van de birthday blues.

Voor ouderen en hartpatiënten is feeststress de grootste boosdoener. Jongeren zijn vooral het slachtoffer van hun eigen enthousiasme of dat van feestgasten. Zij vertegenwoordigen trouwens ook de grootste groep jarigen op de spoedafdeling. De gevaarlijkste verjaardag is die waarna je voor het eerst legaal alcohol mag consumeren. In de Verenigde Staten is dat 21 jaar, in Groot-Brittannië 18 jaar en bij ons 16 jaar.

Vooral mannen vieren zich een ongeluk

Mannen zijn vaker slachtoffer van hun verjaardag. Dat laat zich snel verklaren. Op zowat elke dag van het jaar nemen mannen meer risico’s dan vrouwen, en ze doen ook vaker domme dingen. Dat zeg ik niet, het is objectief af te leiden uit de erelijst van de beruchte Darwin Award. Die prijs wordt uitgereikt aan mensen die op een onbegrijpelijk domme manier om het leven kwamen. Onder de winnaars iemand die zichzelf probeerde te wokken, een ander die een winkelwagentje aan een trein bond om sneller thuis te zijn en een terrorist die een bombrief te weinig frankeerde, de brief terugkreeg en zonder nadenken opende. Je voelt me al komen: bijna 90 procent van alle laureaten van de Darwin Award is een man.

Wat nu? Verjaardagsfeestje afblazen? Dat hoeft volgens de Britse wetenschappers niet; je kan als jarige je risico reduceren. De onderzoekers raden aan om de consumptie van zout en alcohol tijdens de feestelijkheden te beperken. En organiseer geen risicovolle activiteiten.

Ook als bezoeker kan je een bijdrage leveren aan het voortbestaan van de jarige. Is het een hartpatiënt? Beperk dan het aantal verrassingen. En wijs de jarige op het risico dat hij loopt. Het verjaardagskaartje is daarvoor het ideale waarschuwingsmiddel. Italiaanse onderzoekers ontdekten dat studenten die in de week voor hun verjaardag een kaartje met een waarschuwende boodschap kregen, minder buitensporig feestten en daardoor ook minder vaak op de spoedafdeling terechtkwamen. Wie zijn naasten écht graag ziet, schrijft voortaan dus niet meer holle slogans als ‘Lang zal je leven!’, maar wel ‘Blijf binnen, eet gezond, hou je rustig en probeer deze week te overleven’.