Sterven honderden vrouwen onnodig omdat ze hun uitstrijkje vergeten?

In Engeland sterven jaarlijks 347 vrouwen omdat ze niet deelnamen aan het screeningsprogramma voor baarmoederhalskanker. Ook bij ons wordt dit advies te vaak in de wind geslagen.

In Engeland sterven jaarlijks 347 vrouwen omdat ze niet deelnamen aan het screeningsprogramma voor baarmoederhalskanker. Ook bij ons wordt dit advies te vaak in de wind geslagen.

Waar komt dit nieuws vandaan?

Vrouwen tussen 25 en 64 jaar worden aangemoedigd om één keer om de drie jaar een uitstrijkje te laten nemen. Via een baarmoederhalsuitstrijkje kan baarmoederhalskanker vroegtijdig worden opgespoord en behandeld. In een laat stadium is deze kanker nog moeilijk behandelbaar. Het Engelse Center for Cancer Prevention vergeleek het voorkomen van baarmoederhalskanker in de gescreende en de niet-gescreende groep (1). Daartoe verzamelden ze gegevens van 11.619 vrouwen tussen 25 en 79 jaar met baarmoederhalskanker en gingen ze na hoeveel van deze vrouwen in het verleden een uitstrijkje hadden laten nemen.

De resultaten daarvan vergeleken ze met een vergelijkbare groep vrouwen zonder baarmoederhalskanker, maar die allemaal wel nog een baarmoeder hadden. De kansen om baarmoederhalskanker tijdig op te sporen werden afgeleid uit gegevens van vrouwen die regelmatig gescreend werden in vergelijking met vrouwen die in de voorbije 15 jaar geen uitstrijkje hadden laten nemen. Regelmatig een uitstrijkje laten nemen vermindert het risico op vroeg stadium-baarmoederhalskanker met 67% en op de kanker in een laat stadium met 95%, zo stelde men vast. Wie zich niet laat screenen loopt meer dan dubbel zoveel risico op baarmoederhalskanker.

 

Vrouwen tussen de 50 en 64 lopen zonder uitstrijkje vier keer meer risico op baarmoederhalskanker  

De grootste impact gold voor vrouwen tussen 50 en 64 jaar: zonder uitstrijkje lopen ze vier keer meer risico op baarmoederhalskanker. Zonder uitstrijkje sterven 4 keer meer jonge vrouwen (50-) en 5 keer meer oudere vrouwen (50+) door baarmoederhalskanker. Wanneer iedereen uit de doelgroep zich regelmatig laat screenen halveert de sterfte door baarmoederhalskanker bij jonge vrouwen en vermindert ze met tweederde bij oudere vrouwen. De onderzoekers houden dan ook een warm pleidooi voor baarmoederhalskankerscreening.

Bron

(1) Landy R. Pesola F, Castañón A, Sasieni P. Impact of cervical screening on cervical cancer mortality: estimation using stage-specific results from a nested case–control study. British Journal of Cancer. Published online September 15 2016

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

Het lijdt geen twijfel dat een driejaarlijks uitstrijkje tussen 25 en 64 jaar de sterfte door baarmoederhalskanker vermindert. Ook bij ons worden vrouwen in die leeftijdscategorie hiervoor opgeroepen, maar gaan te weinig vrouwen op deze oproep in.

Dit is een sterke, goed opgezette studie met veel vrouwen (90% van alle Engelse vrouwen met baarmoederhalskanker), maar ze kan niet met zekerheid aantonen dat screenen rechtstreeks oorzaak is van het halveren van baarmoederhalskankersterfte. Nog andere risicofactoren spelen een rol: roken en multipele seksuele partners vergroten eveneens het risico op baarmoederhalskanker. Het is niet ondenkbaar dat deze groep zich minder vaak laat screenen, waardoor meer kankers voorkomen in de niet-gescreende groep. In dat geval vertekenen ze het gunstige beeld van het regelmatige uitstrijkje enigszins.

Check of u zelf in aanmerking komt voor baarmoederhalskankerscreening. Raadpleeg de website van de Vlaamse Overheid hierover: https://www.bevolkingsonderzoek.be/baarmoederhalskanker.

Conclusie

Britse onderzoekers berekenden de impact van het niet laten nemen van een uitstrijkje op de baarmoederhalskankersterfte. Het cijfer blijft een schatting, maar zeker is dat een driejaarlijks uitstrijkje tussen 25 en 64 jaar veel leed kan voorkomen.

Referenties

Meer info over de vroegtijdige opsporing van baarmoederhalskanker: https://www.bevolkingsonderzoek.be/baarmoederhalskanker.

http://www.nhs.uk/news/2016/09September/Pages/Women-dying-needleesly-due-to-not-attending-cervical-screening.aspx