Natuur & Milieu

Neandertalers verdwenen mogelijk vanzelf

Toen de moderne mens, Homo sapiens, zich voor het eerst tot in Europa waagde, werd het continent al bewoond door Neanderthalers. De vraag waarom die uiteindelijk het onderspit moesten delven spreekt tot de verbeelding, en is voer voor heel wat speculatie. Waren wij, als nieuwkomers uit Afrika, echt beter aangepast dan de ervaren Neanderthalers?

"Het is niet nodig om te veronderstellen dat Homo sapiens superieur was, ook niet op het vlak van cultuur of denkvermogen"

Niet per se: in Nature Communications betogen wetenschappers deze week dat het verdwijnen van de Neanderthalers onvermijdelijk was.

Ze doen dat aan de hand van een computermodel waarmee biologen berekenen hoe groot de kans is dat een soort door een andere, vergelijkbare soort verdrongen wordt, en hoe lang dat zou duren. Zelfs als sapiens helemaal niet beter aangepast was, leggen ze uit, zou er door de voortdurende, druppelsgewijze immigratie vanuit Afrika af en toe een onfortuinlijke Neanderthalergroep door sapiens vervangen worden. Uiteindelijk zou dat de soort hoe dan ook fataal zijn geworden.

Zelfs als er af en toe ook Neanderthalers naar Afrika migreerden, was dat onvoldoende om hun vel te redden, gewoon vanwege de afmetingen van dat continent. Een soort die zich van daaruit verspreidt is als vanzelf in het voordeel, aldus het onderzoek, en het is dus niet nodig om te veronderstellen dat Homo sapiens superieur was, ook niet op het vlak van cultuur of denkvermogen.

Hoewel ze in die discussie naar eigen zeggen liever geen stelling innemen, benadrukken de wetenschappers bovendien dat er weinig aanwijzingen zijn dat Homo sapiens op dat vlak voorop liep. Werktuigen uit de periode waarin beide soorten in Europa en het Midden-Oosten voorkwamen zijn zo gelijkaardig dat vaak zeer moeilijk te voorspellen is wie ze gemaakt heeft.