Drie wetenschappers winnen Spinoza-premie

11 juni 2013 door A

Drie topwetenschappers krijgen ieder 2,5 miljoen euro van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). De wetenschappers mogen de premie besteden aan nieuw onderzoek naar eigen keuze.

Drie topwetenschappers krijgen ieder 2,5 miljoen euro van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). De 'beste wetenschappers van dit moment' mogen deze NWO-Spinozapremie besteden aan nieuw onderzoek naar eigen keuze.

NWO-voorzitter Jos Engelen maakte de winnaars gisteren bekend in het Haagse Museon. Het zijn natuurkundige Mikhail Katsnelson, taalwetenschapper Piek Vossen en chemicus Bert Weckhuysen. De hoogste wetenschappelijke onderscheidingen, ook wel de Nederlandse Nobelprijzen genoemd, worden op 27 september in de Nieuwe Kerk in Den Haag uitgereikt.

De NWO financiert een deel van het wetenschappelijk onderzoek in Nederland. Door de Spinozapremies, die sinds 1995 worden uitgereikt, wil de organisatie Nederlandse wetenschappelijk onderzoek in internationaal verband stimuleren.

De drie uitverkorenen behoren volgens de NWO tot de absolute wereldtop in hun vakgebied. Katsnelson is hoogleraar theoretische fysica aan de Radboud Universiteit Nijmegen (lees het interview in Eos uit 2010). Vossen is hoogleraar computationele lexicologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Weckhuysen is hoogleraar anorganische chemie en katalyse aan de Universiteit Utrecht.

Katsnelson, Rus van geboorte en sinds 2004 werkzaam in Nijmegen, is een van de grondleggers van de ontwikkeling van grafeen. Dit dunne en sterke materiaal kan zorgen voor een revolutie in elektronica en kan mogelijk toegepast worden in zonnecellen en computerchips. André Greim, die in 2010 de Nobelprijs voor natuurkunde kreeg voor de ontdekking van grafeen, noemde de bijdrage van Katsnelson onmisbaar. Vossen combineert volgens de NWO op baanbrekende wijze taalwetenschap en informatica. Zijn 'wordnets' maken het voor computers en spraakprogramma's mogelijk om taal te begrijpen en te analyseren. De Belg Weckhuysen is uitverkoren voor zijn werk bij het ontwikkelen van nieuwe of verbeterde katalysatoren. Katalysatoren versnellen de omzetting van grondstoffen, zoals aardolie en biomassa, in bijvoorbeeld brandstoffen, materialen en bouwstenen voor medicijnen.