Hersennetwerken gelinkt aan vrije wil

Mogelijk zijn er twee netwerken in het brein betrokken bij de beleving van vrije wil over onze bewegingen.

Vrije wil, of althans het gevoel van vrije wil, bestaat uit twee onderdelen. Ten eerste heb je het gevoel dat je een bepaalde beweging wilt uitvoeren en ten tweede voel je je naderhand verantwoordelijk voor je eigen acties. Bij sommige patiënten met hersenletsel lijken die gevoelens van vrije wil te zijn verstoord. Mensen met akinetisch mutisme willen niet bewegen of spreken, terwijl ze toch wakker zijn en er geen sprake is van verlamming. Wie last heeft van het alien-handsydroom (AHS), heeft het gevoel alsof iemand anders de controle heeft en verantwoordelijk is over bewegingen van het eigen lichaam.

Amerikaanse neurologen onderzochten deze patiënten om te bekijken welke hersengebieden mogelijk gelinkt zijn aan die afwijkende belevingen van de vrije wil. Zo bleek dat de patiënten met akinetisch mutisme op verschillende plekken in het brein beschadigingen hadden, maar dat al die plekken wel deel uitmaakten van hetzelfde netwerk. Een netwerk met een sterke verbinding met de anterior cingulate cortex (ACC), het deel van de hersenen dat onder andere betrokken is bij de verwerking van pijn en het signaleren van conflictsituaties. De deelnemers met het alien-handsydroom hadden beschadigingen aan een ander netwerk dat verbonden is met de precuneus. De functie van de precuneus, of voorwig, is nog niet volledig duidelijk, maar lijkt een soort verdeelstation dat de input van alle andere hersengebieden integreert.

Omdat deze studie enkel focuste op de vrije wil van beweging, is het onduidelijk of dezelfde hersennetwerken te maken hebben met de vrije wil van het maken van bijvoorbeeld morele beslissingen. Mogelijk kunnen de resultaten deze specifieke patiënten wel helpen.