Psyche & Brein

Hoelang kunnen chirurgen geconcentreerd blijven?

Chirurgen moeten regelmatig 24 uur oproepbaar zijn voor noodgevallen. Het gevolg is dat ze soms spoedoperaties uitvoeren tegen het einde van zo’n dienst. Is dat wel verstandig?

Dit is een artikel van:
Eos Psyche&Brein

Artsen en chirurgen draaien regelmatig ‘shifts’ waarbij ze 24 uur achter elkaar oproepbaar moeten zijn voor noodgevallen. Zo komt het voor dat ze spoedoperaties uitvoeren of ingewikkelde medische beslissingen maken terwijl er al een dienst van pakweg twintig uur op zit. 

Van 24 uur oproepbaar naar 12 uur dienst

Een Amerikaanse studie van het Texas Tech University Health Sciences Center lijkt een oplossing voor het probleem te hebben gevonden. Voor de opvang van spoedoperaties van acute blindedarmontstekingen – de meest voorkomende spoedoperatie - bedachten de onderzoekers een nieuw model. Chirurgen zijn niet 24 uur lang oproepbaar, maar werken voortaan 12 uur achter elkaar in het ziekenhuis, als zogenoemde acute care surgeons. De wetenschappers presenteerden hun bevindingen op het American College of Surgeons Clinical Congress 2019. 

Uit de resultaten blijkt dat patiënten minder kosten maken voor het verblijf. Met het nieuwe model kunnen patiënten namelijk sneller geholpen worden, waardoor ze minder tijd in het ziekenhuis doorbrengen. Klinkt goed. Toch? Voor de patiënten in ieder geval wel. Maar hoe zit het met de chirurgen zelf? Ben je na tien uur werken nog wel gefocust genoeg om een operatie uit te voeren? 

Adrenaline zorgt voor alertheid

Volgens neuropsycholoog Elke Geraerts zijn werkdiensten van twaalf uur nog steeds veel te lang. ‘Artsen en chirurgen zijn waarschijnlijk wel getraind om hun aandacht en concentratie lang op peil te houden’, vertelt ze. Beter dan vierentwintig uur oproepbaar zijn klinkt het wel. ‘Na zo’n twintig uur constant klaar te moeten staan is het voor de meeste mensen moeilijk om gefocust te zijn’, meent Geraerts. ‘Mogelijk komt er door de urgentie van een spoedoperatie wel adrenaline vrij, wat weer zorgt voor alertheid. Op die manier kan het best een veilige operatie zijn.’

Uit de meeste studies blijkt dat je je maximaal 60 tot 120 minuten achter elkaar kunt concentreren

Voor wie zelf ook regelmatig lange werkdagen maakt nog een paar concrete tips: ‘Neem voldoende pauzes. Uit de meeste studies blijkt namelijk dat je je maximaal 60 tot 120 minuten achter elkaar kunt concentreren. Daarna is een kort herstelmoment nodig. Leer daarnaast je eigen aandachtpieken en -dalen kennen en speel daar op in. Als je merkt dat je minder concentratie hebt, ga je aan de slag met zaken die niet veel aandacht vereisen, bijvoorbeeld e-mails beantwoorden, bellen of vergaderen. En bewaar de creatieve taken voor als je écht een dip hebt. Hoe vermoeider het brein, hoe beter je out-of-the-box kunt denken’ aldus Geraerts. 

De Amerikaanse onderzoekers lieten het welbevindingen van deze chirurgen in deze studie buiten beschouwing. Gelukkig staat dat wel op de planning voor vervolgonderzoeken.