Geschiedenis

Neo-luddieten, verenig u!
De legende gaat dat telkens als iemand het woord ‘luddiet’ hardop zegt, ergens in Silicon Valley een tech-entrepreneur wakker schiet, badend in het zweet. Of zou het kunnen dat deze historische verzetsgroepering misbegrepen wordt, en dat we nog iets van hen kunnen leren over onze eigen rol in de toekomst van werk?

Vroege boeren waren al vaardige schippers
Dat de Zuid-Europese wateren al vroeg werden bevaren, is geen nieuws. Maar in het zesde millennium voor Christus gebeurde dat al wel met goed uitgeruste kano’s, mogelijk mét zeilen.

Archeologen ontdekken gruwelijke marteling van prehistorische vrouwen in Zuid-Frankrijk
De marteling maakte waarschijnlijk onderdeel uit van een rituele offermethode die zeker tweeduizend jaar lang gangbaar was.

‘Genetisch’ onderzoek ontrafelt de geschiedenis van gebarentalen
Wereldwijd bedienen miljoenen mensen met een gehoorbeperking zich van gebarentalen. Toch zijn die talen nog maar weinig onderzocht. Een methode uit de genetica brengt daar verandering in.

Prehistorische baby's met het downsyndroom kregen dezelfde begravingsrituelen
Een grootschalige analyse van fossiel DNA bracht voor het eerst prehistorische individuen met het downsyndroom aan het licht. Zij werden op dezelfde manier begraven als anderen, blijkt uit archeologisch onderzoek.

Het geheim van het reliekschrijn
Veertien houten beschilderde reliekschrijnen hebben de Beeldenstorm overleefd. Het PaReS-project (Painted Relic Shrines in Situ) van het Koninklijk Instituut voor het Kunstpatrimonium wil de onbekende pareltjes in de kerken inventariseren en grondig bestuderen.

Kauwgom uit oertijd verraadt slechte mondhygiëne
Stukjes berkenteer van tienduizend jaar oud bevatten nog DNA van bacteriën die bij mensen tandbederf en tandvleesontsteking veroorzaken.

De decimale komma is 150 jaar ouder dan historici dachten
De decimale komma is een krachtig rekenhulpmiddel dat al langer bestaat dan oorspronkelijk gedacht. De oorsprong gaat namelijk terug tot een wiskundige uit de Italiaanse renaissance.

Hoe de jonge Ensor in Brussel tot bloei kwam
In de tentoonstelling ‘James Ensor. Inspired by Brussels’ ontdek je van 22 februari tot 2 juni 2024 hoe de stad Brussel Ensors eigenzinnige en kenmerkende beeldtaal mee heeft gevormd.

Kunstexpertise heeft lak aan regels
Een Van Gogh... of toch namaak? Kunstexperten die beslissen over de afkomst van een schilderij zijn aan weinig regels gebonden. Kunstwetenschapper Ann Van Eenaeme (UGent) pleit dan ook voor een betere omkadering van kunstexpertise.

We halen de 200 niet en dat is misschien wel de schuld van de dino’s
Heeft de levensduur van de mens een prehistorisch plafond? Uit nieuw onderzoek blijkt dat de dominantie van dinosaurussen miljoenen jaren geleden mogelijk nog steeds ons leven beïnvloedt.

Deze prehistorische boom zag eruit als een vreemde flessenborstel
Een bijzonder fossiel leverde een opmerkelijk beeld op van een boom die zo’n 100 miljoen jaar ouder is dan de eerste dinosauriërs.

Moderne mens en neanderthaler leefden lang samen in het hart van Europa
De barre vrieskou hield Homo sapiens niet tegen om zich over Centraal- en wellicht ook Noordwest-Europa te verspreiden. Dat blijkt uit recente opgravingen in Duitsland. Het betekent ook dat de moderne mens en de neanderthaler ons continent lang met elkaar hebben gedeeld.

Waarom gingen onze voorouders rechtop lopen? Het binnenoor van deze aap was mogelijk van belang
Hoe evolueerden onze verre voorvaderen stap voor stap van viervoeter naar tweevoeter? Een nieuwe studie wijst op een tot nog toe onbekend tussenspurtje dat samenhangt met ons binnenoor en klimaatverandering.

De Vikingen waren verrassend goede tandartsen
Vikingen moeten vaak last hebben gehad van tandpijn, want tandbederf, gaatjes, en infecties kwamen veel voor. Wel bestonden er geavanceerde manieren om de pijn te verlichten.

Zo ontstonden de Lage Landen
In de tiende en de elfde eeuw, zeg maar het ‘midden van de middeleeuwen’, kreeg het landschap van het huidige Nederland vorm. In een fraaie expo in het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden wordt het weinig bekende verhaal van die periode verteld. Het verhaal over de landschapstransformatie gaat voor een deel ook op voor Vlaanderen.

Hoe verraden jouw botten over 5000 jaar nog hoe jij leefde?
Tijdens de prehistorie leefden hier in België jager-verzamelaars. Die werden uiteindelijk boeren omdat ze steeds meer op dezelfde plek bleven en daar hun groenten verbouwden. Maar hoe hebben wetenschappers kunnen uitzoeken hoe die mensen leefden? Die mensen hielden geen dagboek bij en al zeker geen notities op een smartphone. Chemisch ingenieur en archeoloog Christophe Snoeck van de VUB vertelt hoe hij met nieuwe technieken nog altijd nieuwe ontdekkingen doet over onze voor-voor-voor-voor-voorouders.

Porno, seks en feminisme op de redactie van Minx
Het tweede seizoen van de Amerikaanse fictieserie ‘Minx’ staat eindelijk op Streamz. De serie die het verhaal vertelt van een fictief vrouwenmagazine in de jaren 70 brengt een verfrissende kijk op feministische journalistiek. Tegelijk toont ze ook hoe media voor en door vrouwen blijven worstelen met de patriarchale en kapitalistische structuren waarin die worden gemaakt.