Geschiedenis

De hominiden hadden mogelijk een biologische aanleg voor een verhoogd gevoel van pijn. 

Onze universiteiten en onze wetenschap kleuren nog te wit. Pogingen tot diversifiëren werpen traag vruchten af.

Een gangbare hypothese stelt dat Christoffel Columbus met zijn Amerikaanse ontdekkingsreizen de seksueel overdraagbare aandoening syfilis naar Europa bracht. Deze theorie is niet sluitend, en recent onderzoek vond de bacterie Treponema pallidum, verantwoordelijk voor de ziekte, terug op skeletten die kunnen dateren uit de middeleeuwen.

Zowel voor bezoekers als voor wetenschappers blijft Stonehenge een van de meest mysterieuze officiële en officieuze wereldwonderen. Dankzij een nieuwe analyse weten we waar de grote stenen waarschijnlijk vandaan komen, een vraag die eeuwenlang onbeantwoord bleef.

Als je bent wat je eet, dan ben je ook een beetje het afval dat je daarbij produceert. Dat moeten Israëlische archeologen gedacht hebben. Zij ontrafelden het lot van een verlaten nederzetting aan de hand van voedselresten.

De coronapandemie doet onze samenleving op haar grondvesten daveren. Een terugblik in de geschiedenis kan ons meer leren over de sociale impact van een pandemie op lange termijn, bijvoorbeeld de builenpest die zich in de middeleeuwen vanuit China tot in Scandinavië verspreidde.

Laatmiddeleeuwse groente- en fruitresten uit Brusselse tuinen: ze zijn intussen al lang vergaan, maar via de huidige innovatieve technieken zijn ze perfect opnieuw op te sporen. De masterproef van archeologe Rosalie Hermans (VUB) is een ode aan de nieuwe wetenschappelijke revoluties uit de moderne archeologie.

De auteurs van Koloniaal Congo, een geschiedenis in vragen willen een ‘verificatieproces’ in gang zetten en de daden en de beleving van zowel kolonisatoren als gekoloniseerden zo nauwkeurig mogelijk in kaart brengen.

De moderne mens, Homo sapiens, is in Afrika ontstaan. Maar waar stond de wieg van onze voorouders? En wanneer ontwikkelden ze hun moderne anatomie en gedrag? De opkomende theorie van het Afrikaanse multiregionalisme biedt steeds beter antwoord op die vragen.

Blogger Hannelore Prinsen is lang blind geweest voor het racisme waarmee veel mensen te maken krijgen. In navolging van #EducateYourself verdiepte ze zich in de oorsprong ervan, maar dat is nog lang niet genoeg.

Op 30 juni 1960 werd de Belgische kolonie Congo onafhankelijk. Ondanks de toegenomen publieke aandacht, blijft het koloniale verleden na 60 jaar nog grotendeels onverwerkt. De Black Lives Matter-beweging zet de discussie over de erfenis van koning Leopold II op scherp. ‘De verheerlijking van Leopold in de openbare ruimte is een vorm van symbolisch geweld tegenover de slachtoffers,’ zegt de Brusselse historicus Benoît Henriet. 

Archeologen hebben alle restanten van een stadje uit de tijd van de Romeinse Republiek in kaart gebracht, zonder dat ze daarbij een schop in de grond moesten steken.

Tweehonderd jaar lang waren archeologen en historici op zoek naar de verloren middeleeuwse stad Magas in het Russische Kaukasusgebergte. Onderzoeker John Latham-Sprinkle (UGent) vond de mythische zijderoutestad na heel wat speurwerk in oude geschriften.

Vorige week overleed auteur en journalist Rogier Deckmyn. Hij schreef onder andere voor Eos Wetenschap.

Mary Somerville, geboren Fairfax, is een van de merkwaardigste vrouwen uit de Britse geschiedenis. Ondanks felle tegenkanting van haar moeder groeit zij uit tot de meest eminente wiskundige van haar tijd.

Een combinatie van genetisch en archeologisch bewijs laat er geen twijfel meer over bestaan: omstreeks 45.000 jaar geleden begon Homo sapiens aan de verovering van het Europese continent – wat het einde inluidde van de neanderthaler.

Anderhalvemetersamenleving, covidioot, quarantini. Aan taalvernieuwing geen gebrek in de coronacrisis. Maar net als veel collega-taalkundigen houdt de taal die zal verdwijnen als gevolg van covid-19 me meer bezig. Hoe beïnvloedt het virus de honderden bedreigde talen die worden gesproken in kwetsbare inheemse gemeenschappen?