Salmonella lift mee met immuuncellen

Salmonellabacteriën laten macrofagen tot in de darmen komen, om vervolgens met hen mee te liften en zo de bloedbaan te veroveren.

Macrofagen (letterlijk ‘veelvraten’) zijn grote immuuncellen die complete virussen en zelfs bacteriën kunnen opslokken en vervolgens afbreken – waarbij de cellulaire componenten van de indringers ook nog eens worden hergebruikt. Maar soms slaagt een vijandelijke bacterie erin mee te liften met een macrofaag, waardoor ze grote afstanden kan afleggen in het lichaam, en bijvoorbeeld de belangrijke barrière tussen het darmstelsel en de bloedbaan kan oversteken.

Sterker, uit onderzoek van Amerikaanse biologen blijkt dat de salmonellabacteriën een trucje bezitten om de macrofagen waarop ze meeliften, de gewenste richting uit te sturen.

De bacteriën blijken dit te doen door de elektrische lading van de macrofagen te manipuleren. Die lading zorgt ervoor dat de immuuncellen zich langs- en doorheen de darmwand – die voorzien is van een zeer licht elektrisch veld – kunnen bewegen. De macrofagen worden trouwens tot bij de ingewanden ‘geroepen’ met chemische signaalmoleculen in het bloed.

De wetenschappers zagen in de appendix van muizen dat macrofagen, eens ze een of meerdere salmonellabacteriën aan boord hadden, plots de andere kant uit gingen bewegen. Weg van de darmen, zeg maar, in weer in de richting waar ze van gekomen waren, namelijk de bloedbaan. De salmonellabacterie blijkt over een soort ‘switch’ te beschikken die de elektrische lading van de macrofaag waarop ze meelift, ompoolt.

De salmonellabacterie vormt de belangrijkste oorzaak van voedselvergiftiging. Wereldwijd sterven er elk jaar bijna een half miljoen mensen aan.