Boekrecensie

Er bestaat geen standaard opvoeding die bij elk kind past, schrijft deze pedagoog

30 juni 2022 door LG

België overweegt om een verbod op de pedagogische tik in te voeren, en dat zorgt voor controverse. Het was de directe aanleiding voor pedagoog Philippe Noens (Odisee Hogeschool, Brussel) om zijn ideeën neer te pennen.

Jonge ouders hebben heel wat twijfels, en daar spelen opvoedboeken gretig op in. Daar wil Noens expliciet niet aan meedoen. Ouders hebben minder invloed dan ze denken, schrijft hij, en er bestaat geen standaard opvoeding die bij elk kind past. Volg je intuïtie, laat je kind los en choose your battles, raadt hij aan. Het is niet erg als je eens niet consequent bent.

Over de tik is hij duidelijk: ja, die kan een negatieve impact hebben op het zelfbeeld, de ontwikkeling en angsten van kinderen. Hem verbieden is de logica zelve, maar dan vooral omdat hij ingaat tegen de rechten van de mens op geweldloosheid – en kinderen zijn toch ook mensen? Daarbij is het niet de bedoeling ouders voor de rechter te slepen. We moeten hen laten nadenken over hoe ze opvoeden. ‘De pedagogische tik zonder meer veroordelen als ‘slecht’ ouderschap is moreel makkelijk, maar getuigt van weinig inlevingsvermogen.’ Dat laatste heeft Noens, vader van vier jonge kinderen, zeker genoeg. De pedagoog is niet tegen straffen an sich – zijn visie gaat in tegen de hype van het mild opvoeden. Je moet je kind leren een aangename volwassene te worden, stelt hij. En dat lukt niet zonder weerstand te bieden aan zijn willetje.

Denk niet dat je met Mogen we nog wel straffen? een vlot leesbaar zelfhulpboek in handen hebt. Het is een instrument van reflectie, waarbij Noens de namen van grote filosofen niet schuwt. Ook de vele koppeltekens (‘uit-beeldt’, ‘ont-trekken’) dragen niet bij aan de begrijpelijkheid van zijn verhaal. Maar het boek biedt een interessant perspectief dat je doet inzien dat opvoeding verder gaat dan het stimuleren van de ontwikkeling van je kind. Je leert je kind mens te worden tussen de mensen.