Soms ervaren we smaak op basis van geur alleen, zoals bij gearomatiseerd water. Onderzoekers ontdekken nu waarom.
Wanneer we eten of drinken, ervaren we niet alleen smaak, maar ook aroma’s die via de mond- en keelholte de neus bereiken - ook wel retronasale geuren genoemd. Onderzoekers van het Karolinska Institutet in Zweden hebben nu aangetoond dat onze hersenen die retronasale geuren eerder verwerken dan tot nu toe werd gedacht. Dat gebeurt namelijk al in de insula, een hersengebied dat ook bekend staat als de smaakcortex, en niet pas in de frontale cortex, het hersengebied dat onze emoties en ons gedrag regelt.
Aan het onderzoek namen 25 gezonde volwassenen deel. Ze leerden eerst om zowel zoete als hartige smaken te herkennen aan de hand van combinaties van smaak en geur. Daarna volgden twee hersenscans met behulp van functionele magnetische resonantiebeeldvorming (fMRI), waarbij de deelnemers ofwel aan een geur zonder smaak werden blootgesteld, ofwel aan een smaak zonder geur.
De onderzoekers trainden ook een algoritme om patronen in hersenactiviteit voor zoete en hartige smaken te herkennen en gingen vervolgens na of dezelfde patronen konden worden geïdentificeerd wanneer de deelnemers alleen aan retronasale geuren werden blootgesteld.
Supermarkt
De resultaten toonden aan dat aroma’s die als zoet of hartig worden ervaren, niet alleen dezelfde delen van de smaakcortex van de hersenen activeren als de daadwerkelijke smaken, maar dat ze ook vergelijkbare activeringspatronen oproepen. Dit toont volgens de onderzoekers aan dat onze hersenen smaken en geuren niet afzonderlijk verwerken, maar in de smaakcortex eerder een gezamenlijke weergave creëren van de ervaring.
Volgens hoofdonderzoeker Putu Agus Khorisantono reageert de smaakcortex op smaakgerelateerde aroma’s alsof het echte smaken zijn, wat onder andere verklaart waarom we soms smaak ervaren op basis van alleen geur, bijvoorbeeld bij gearomatiseerd water. Het toont hoe sterk geuren en smaken samenwerken om voedsel aangenaam te maken en hoe ze onze eetpatronen kunnen beïnvloeden.
De onderzoekers zijn nu van plan om te onderzoeken of hetzelfde mechanisme ook geldt voor externe of orthonasale geuren. Ze willen achterhalen of het activeringspatroon in de smaakcortex van de hersenen verandert van zout naar zoet wanneer we bijvoorbeeld in de supermarkt van het kaasschap naar het gebakschap lopen. Als dat zo is, zou dit een aanzienlijke invloed kunnen hebben op de voedingsmiddelen die we kiezen om te consumeren.
