‘Slaap is een kwestie van vertrouwen’

Durf te vertrouwen in je slaap. Dat is de belangrijkste les die journalist Thomas Detombe heeft geleerd tijdens zijn slaaptraining.

Misschien klinkt dat voor goede slapers als durven vertrouwen in je vermogen om te eten, drinken of fietsen. Een vanzelfsprekendheid, iets waar je nooit bij stilstaat.

Toch kunnen ook vanzelfsprekende dingen moeilijk worden. Vergelijk het met een trap afdalen. Op automatische piloot is er niets aan, je doet het gewoon. Maar probeer nu eens hetzelfde met de volgende vraag in je achterhoofd: kan ik dit eigenlijk wel?

Plots voel je hoe glibberig die trap eigenlijk is, hoe de twintig treden zich niet meer slaafs plooien naar jouw hoogstpersoonlijke stapritme. En is die trap niet ongelofelijk steil? Wat als je een trede mist? Waar en hoe hard kom je dan neer?

De meeste mensen zijn perfect in staat om goed te slapen. Toch kan het fout lopen

Een gouden advies: stop! Denk vooral niet verder na over de gevaren van de trap. De meeste mensen zijn immers perfect in staat om veilig een trap af te dalen. Net zoals de meeste mensen ook perfect in staat zijn om goed te slapen.

Wie om de een of andere reden een tijdlang niet goed slaapt, kan daarover beginnen te piekeren, ligt soms wakker van zijn eigen slaap en verliest gaandeweg vertrouwen. Ziedaar de kiemen voor een chronisch slaapprobleem.

Wat deze slaaptraining doet, is je op korte termijn het gevoel geven dat je wel degelijk beter kán slapen. Vooral slaaprestrictie en stimuluscontrole hebben een snel en voelbaar effect op je slaapkwaliteit. Zoiets boost je vertrouwen. Lukt het mij dan toch? 

Daarnaast helpt Start to sleep om op een rustige manier naar slaaptekort en de gevolgen overdag te kijken. Met correcte slaapinformatie, ontspanningsoefeningen en technieken die saboterende slaapgedachten uitdagen.

Wat deze slaaptraining doet, is je op korte termijn het gevoel geven dat je wel degelijk beter kán slapen

Een greep uit het gamma: overdrijf de gevolgen van een slechte nacht niet. Kwaliteit is belangrijker dan kwantiteit. Blijf buitenkomen en laat slaap niet je hele (sociale) leven bepalen. Besef dat negatieve gedachten leiden tot negatieve gevoelens. Dat laatste verhoogt op zijn beurt de kans dat je krampachtig en slecht slaapgedrag ontwikkelt. Dutjes overdag, er te vroeg inkruipen, slaapmedicatie, enzovoort. Allemaal zaken die het probleem nog groter maken. 

Op dit moment slaap en functioneer ik beter dan anderhalve maand geleden. De slaaptraining doorbrak mijn negatieve cirkel van slecht slapen, piekeren en slecht slaapgedrag.

Het had anders kunnen lopen. Er waren momenten waarop ik wilde afhaken. Dat ik toch doorzette, komt deels omdat ik in 2019 al eens een slaaptraining volgde. Ik wist op voorhand hoe zwaar stimuluscontrole en een vast slaap- waakschema konden zijn. Maar ik wist ook dat even volhouden tot resultaten leidt.

Een onlinetraining heeft als voordeel dat je alles op je eigen tempo kan doen. Het slaapdagboek, de adviezen, de relaxatieoefeningen: ze zijn altijd beschikbaar. Het programma biedt ook mogelijkheden tot live contact met je slaaptrainer of een andere expert, bijvoorbeeld rond medicatie-afbouw. Dat is fijn, maar ook een beetje vrijblijvend.

In tegenstelling tot een live training met groepssessies op een afgesproken plaats en tijdstip, heeft Start to sleep geen echte stok achter de deur. Bovendien miste ik soms verbondenheid met andere deelnemers. In 2019 vond ik veel steun bij andere slechte slapers. Ook al herviel ik enkele weken na de training, sindsdien wist ik zeker dat ik niet als enige worstelde.

Ondanks die minpuntjes is mijn eindrapport positief. Wat finaal telt is je slaapkwaliteit, en die verbeterde. Al is dit verhaal nog lang niet ten einde. Wonderen bestaan immers niet. Een slaapprobleem van jaren los je niet in enkele weken op. Het echte werk begint nu: kan ik alle adviezen duurzaam integreren in mijn dagelijks leven?

Sommige factoren heb je zelf in de hand, anderen niet. Niet iedereen vindt een haalbare work-life balans. Niet iedereen heeft het geluk dat zijn kinderen doorslapen. Niet iedereen kan om met de eisen van onze overprikkelende samenleving. In die zin is slaap ook een maatschappelijk gegeven.

Ja, je kan als individu veel doen om je slaap te verbeteren. Nee, niet alles is jouw schuld of verantwoordelijkheid

Zes tot twaalf procent van de mensen lijdt aan chronische slapeloosheid, zeggen Europese cijfers. Dat ligt niet alleen aan fout slaapgedrag. Ja, je kan als individu veel doen om je slaap en slaapomstandigheden te verbeteren. Nee, niet alles is jouw schuld of verantwoordelijkheid. En ook: wonderoplossingen bestaan niet. Maar deze training helpt je wél om stappen vooruit te zetten.