Astronomen nemen verste magnetisch veld van een sterrenstelsel ooit waar

Het sterrenstelsel staat zo ver weg, dat zijn licht er meer dan 11 miljard jaar over heeft gedaan om ons te bereiken.

Beeld: Deze afbeelding toont de oriëntatie van het magnetische veld in het verre sterrenstelsel 9io9, dat we zien zoals het eruitzag toen het heelal nog maar 2,5 miljard jaar oud was. (ALMA (ESO/NAOJ/NRAO)/J. Geach et al.)

Met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), een netwerk van radiotelescopen in Chili die samen één grote telescoop vormen, hebben astronomen het magnetische veld van het verre sterrenstelsel gedetecteerd. Het resultaat geeft astronomen belangrijke aanwijzingen over hoe de magnetische velden van sterrenstelsels zoals onze eigen Melkweg zijn ontstaan.

Veel objecten in het heelal hebben magnetische velden, of het nu planeten, sterren of sterrenstelsels zijn. Maar astronomen weten eigenlijk heel weinig over hoe deze velden, die van fundamenteel belang zijn voor de groei van sterrenstelsels, ontstaan. Met name over de magnetische velden van sterrenstelsels in het vroege heelal is weinig bekend.

In de groei

Met ALMA heeft een team onder leiding van James Geach, hoogleraar astrofysica aan de Universiteit van Hertfordshire, nu een volledig ontwikkeld magnetisch veld ontdekt in het ver weg gelegen sterrenstelsel 9io9. Het veld is ongeveer duizend keer zwakker dan het magnetische veld van de aarde, maar strekt zich uit over meer dan 16.000 lichtjaar.

De waarneming van een volledig ontwikkeld magnetisch veld zo vroeg in de geschiedenis van het heelal geeft aan dat magnetische velden die hele sterrenstelsels omspannen zich al beginnen te vormen terwijl de stelsels zelf nog in de groei zijn.

Het team denkt dat de hevige stervorming die zich in het vroege heelal heeft afgespeeld de ontwikkeling van magnetische velden velden in een stroomversnelling kan hebben gebracht. Op hun beurt kunnen deze velden weer invloed hebben gehad op latere generaties van sterren.