Senne Starckx

Zwitserse onderzoekers zijn erin geslaagd om individuele vloeistofpartikels voor het eerst in real time te volgen. En dat kan nuttig zijn voor toepassingen in onder meer de microbiologie.

Killivissen worden maar een paar centimeter groot, maar ze herbergen een bijzondere kracht. Zelfs bij volwassen exemplaren wordt hersen- en zenuwschade nog bijna volledig hersteld. Die neuroregeneratieve kracht hopen verouderingsbiologen ooit te kunnen oproepen in de mens.

In een dorp in het huidige Jordanië stierf negenduizend jaar geleden een kind. Hij werd onder de vloer van zijn huis begraven, met rond zijn nek een prachtig halssnoer gemaakt uit meer dan 2.500 kraaltjes. Vijf jaar nadat het werd opgegraven, hebben archeologen dit bijzondere steentijdjuweel nu weer bij elkaar gepuzzeld.

Dankzij zuivelproducten op basis van geitenmelk kon het Tibetaans Plateau al vroeg worden bewoond door mensen.

Classicus Raf Van Rooy (KU Leuven) bestudeert teksten geschreven in het ‘Nieuw-Oudgrieks’, een vorm van Oudgrieks die in de renaissance populair werd onder intellectuelen in Europa.

Al vijfduizend jaar bezorgt hsv-1, de voornaamste stam van het herpesvirus, ons koortsblaasjes. Eerder weten genetici het ontstaan van de virusstam aan de opkomst van de romantische zoen, een gewoonte die volgens hen in de bronstijd in zwang kwam. Maar andere onderzoekers fluiten hen nu terug. We zouden elkaar al veel langer op de mond kussen.

Ziedaar de eerste draftversie van het ‘pangenoom’: een blauwdruk van ons DNA waarin ook de genetische variatie tussen mensen is opgetekend. Op termijn moet dit de referentie worden in genetische onderzoek, en daarmee het huidige ‘lineaire’ referentiegenoom vervangen.

Van aardvarken tot zeboe, met daartussen ergens de mens. Een vergelijkende DNA-analyse bij 240 soorten geeft een uniek beeld van de genetische diversiteit maar ook stabiliteit onder zoogdieren. ‘Evolutionair stabiele stukken DNA maken ons tot zoogdieren.’

Archeologen denken maar beter twee keer na voor ze scherpe stenen of steenscherven aan oermensen toewijzen, nu is gebleken dat ook apen ze kunnen produceren.