Kan ‘nee’ zeggen tegen vlees miljoenen mensenlevens redden?

Verschillende studies hebben aangetoond dat minder vlees eten gezonder en beter voor het milieu is. Helemaal geen vlees eten en kiezen voor andere eiwitbronnen kan miljoenen levens redden en de uitstoot van broeikasgassen drastisch verminderen.

Onderzoekers uit Oxford evalueerden de impact van vleesconsumptie op de volksgezondheid en op onze planeet.
De vleesconsumptie in de wereld steeg van 50 miljoen ton in de jaren 1950 naar meer dan 300 miljoen ton in 2010, ten gevolge van de globale stijging van de populatie en de levensstandaard. Terwijl de vleesconsumptie sinds 2000 stabiel bleef in Europa en de Verenigde Staten, steeg deze in China van minder dan 5 miljoen ton in 1960 naar 80 miljoen ton in 2010.

"De vleesconsumptie in de wereld steeg van 50 miljoen ton in de jaren 1950 naar meer dan 300 miljoen ton in 2010, ten gevolge van de globale stijging van de populatie en de levensstandaard"

Aan de hand van de resultaten van prospectieve studies evalueerden de auteurs de impact van de vleesconsumptie op de gezondheid, in het bijzonder op het voorkomen van darmkanker. Men schat dat jaarlijks 50.000 kankerdoden in de wereld te wijten zijn aan vleesconsumptie. De productie van vlees belast het milieu meer dan de productie van eetbare planten, en veroorzaakt een hogere uitstoot van koolstofdioxide (CO2), methaan (CH4) en distikstofmonoxide of lachgas (N2O), die schadelijk zijn voor het milieu.

Ongeveer 5 procent van onze jaarlijkse CO2-productie komt van veeteelt. Naast een hoog waterverbruik gaat een stijging van de veestapel samen met een hogere productie van soja, dat als veevoeding dient. Men schat dat meer dan 70 procent van de ontbossing van het regenwoud in Zuid-Amerika bestemd is voor veeteelt. Wiskundige modellen waar men vlees vervangt door plantaardige eiwitbronnen tonen aan dat miljoenen levens gered kunnen worden, door een daling van de bloeddruk en het cholesterolgehalte.

De auteurs besluiten dat overheden en internationale instellingen maatregelen moeten treffen om de vleesconsumptie af te remmen.

Hoe moeten we dit nieuws interpreteren?

De gevolgen van vleesconsumptie op wereldniveau zijn uiteraard zeer moeilijk in te schatten. Het is echter evident dat de planeet moeilijk bijna 8 miljard mensen dagelijks van grote hoeveelheden vlees kan voorzien. De toekomst ligt in een beperking van de vleesconsumptie, alsook in nieuwe methodes om vlees te produceren, zoals synthetisch vlees en verwerkte eiwitten van insecten.

De Omgekeerde Voedingsdriehoek van het Vlaams Instituut Gezond Leven raadt duidelijk aan om vleesconsumptie tot maximaal één maaltijd per dag te beperken: ofwel bij de boterham als beleg, ofwel bij de warme maaltijd. Een voorbeeldschema voor de warme maaltijd op weekbasis:

  • 2 keer per week vers wit vlees (gevogelte);
  • 2 keer per week vers rood vlees (rund, varken, schaap, …);
  • 1 keer per week (vette) vis (zalm, ...);
  • 1 keer per week peulvruchten (linzen, kikkererwten, ...) of plantaardige vervangproducten (tofu, quorn, ...);
  • 1 keer per week eieren.

Conclusie

Een hoge vleesconsumptie heeft gevolgen voor de gezondheid en voor de planeet. Het vervangen van dierlijke door plantaardige eiwitbronnen kan bijdragen tot de oplossing.