taal

Hoe praat je met je kind?
Doedoedoe, dadada, mamama, de eerste klanken van een kind zijn heerlijk. Gebruik je die babywoordjes best ook zelf in interacties met je kind? Of praat je er beter tegen zoals tegen een volwassene? En wat als je moedertaal niet het Nederlands is? Liesbeth Gijsel vraagt het in deze podcast aan ouders en wetenschappers.

Sterke connectie tussen 'nonsenswoorden' en mentale beelden bestaat in alle talen en geschriften
Taalkundig onderzoek toont aan dat mensen bepaalde betekenisloze woorden associëren met dezelfde vormen, ongeacht hun moedertaal. Dat kan helpen te verklaren hoe de eerste woorden ontstonden.

Hersenen zijn meest vatbaar voor leesontwikkeling in de eerste twee jaren van basisonderwijs
De gebieden die het leesnetwerk in de hersenen vormen, ontwikkelen zich het meest in het eerste en tweede leerjaar. Dat blijkt uit een jarenlange studie van KU Leuven, in samenwerking met technologiebedrijf Icometrix. De resultaten onderstrepen het belang van een vroege interventie bij leesproblemen zoals dyslexie.

Hoe het missen van de crèche als gevolg van COVID de ontwikkeling van kinderen heeft beïnvloed
Kinderdagverblijven zijn luide plaatsen. Kinderen spelen enthousiast tikkertje of slingeren van de klimrekken. En door de kakofonie ontwikkelt zich het taalgebruik van kinderen.

Leenwoorden uit het Engels: welke constructie wint?
Het Nederlands staat bol van de leenwoorden, zoals "last-minute" of "lunch". Het lijkt wel alsof we onbeperkt woorden kunnen ontlenen uit het Engels. Maar is dat wel zo? Taalkundige Marlieke Shaw zoekt het uit door transcripties van gesproken teksten te bestuderen. Een echte must-see voor fans van het Nederlands.

Computersimulaties laten zien hoe taal versimpelt
Doctoraatsstudent Peter Dekker combineert moeiteloos taalwetenschap en artificiële intelligentie. Met computersimulaties bootst hij talen na. Wat gebeurt er wanneer die talen met elkaar in contact komen? En worden we ‘simpel’ van onze buren?

‘Onze’ oceaan is niet van ons!
Het gebruik van het woord 'onze' in 'onze oceaan', 'onze planeet' en 'onze natuur' gaat uit van een antropocentrisch wereldbeeld, waarin we de heersers van de natuur zijn. We zijn er echter slechts een wat rumoerig onderdeel van en zouden ons taalgebruik moeten veranderen, vindt oceanoloog Jan Stel.

Hond leert 'praten' met hulp van logopedist en wordt YouTube-hit
Enkele maanden geleden ontdekte ik door stom toeval een filmpje op YouTube. Via dat filmpje leerde ik Stella kennen, een hond die met de steun van haar baasje Christina Hunger onze taal leert gebruiken om zichzelf uit te drukken. Ondertussen volg ik hun vorderingen op het Instagram-account @hunger4words.

Het puntje van de tong
Ik heb al eerder vermeld dat ik een talenfanatiekeling ben. Tijdens de lockdown heb ik mijn Italiaans dan ook wat opgefrist. En er viel me iets merkwaardigs op: naarmate mijn woordenschat zich uitbreidde, gingen Nederlandse en Engelse woorden verloren.