Eos Bibliotheek

Eeuwige slaper: dino stierf ondergronds en bleef perfect bewaard

In het kort

Mogelijk bedolven onder een vulkanische modderstroom.

Paleontologen hebben een nieuwe soort dinosauriër uit China beschreven die holen groef. Twee prachtig bewaarde fossielen van Changmiania liaoningensis suggereren dat de dieren stierven doordat ze bedolven werden.

De zopas beschreven soort is de vroegste telg tot nu toe van de ornithopoden, een groep waartoe ook de Iguanodons van Bernissart behoren.

Paleontologen, waaronder Pascal Godefroit van het Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen (KBIN), hebben een nieuwe dinosoort beschreven uit de Liaoning-provincie in het noordoosten van China. In de bekende Yixian-formatie (vroege krijttijdperk) zijn de voorbije twintig jaar al honderden prachtig bewaard gebleven dinosauriërskeletten opgegraven (waaronder gevederde dino’s).

Paleontologen doopten de nieuwe soort (en meteen ook nieuw geslacht) Changmiania liaoningensis. Ze beschreven hem op basis van twee intacte fossielen van zo’n 1,2 meter lang, die driedimensionaal bewaard gebleven zijn. Ze behoren tot de collecties van het Paleontological Museum in Liaoning. Ze komen uit de ‘Lujiatun Beds’, genoemd naar het nabijgelegen dorp, en zijn zo’n 125 miljoen jaar oud, even oud als de Iguanodons van Bernissart.

Modderstroom

‘Bepaalde lichaamskenmerken van Changmiania suggereren dat hij bovengronds leefde maar holen kon graven, een beetje zoals konijnen’, zegt Godefroit. ‘Hij had een korte maar robuuste nek en dito voorarmen, de bovenkant van de snuit was ‘schopvormig’, en hij had schouderbladen die typisch zijn voor gravers.’

Mogelijk werden deze twee exemplaren verrast toen hun hol instortte. ‘Ze liggen nog in levensechte houding en de fossielen vertonen geen slijtage of vraatsporen’, verklaart Godefroit. Vandaar de naam: Changmian betekent ‘eeuwige slaap’ in het Chinees. ‘Mogelijk werden de dieren verrast door een lahar, een modderstroom met vulkanisch materiaal. We weten dat de streek toen vulkanisch was.’

De twee prachtig bewaarde skeletten (A/B en C) van Changmiania liaoningensis. (foto: KBIN)

Primitiefste ornithopode

Een analyse van het skelet wijst uit dat dit de vroegste ornithopode dinosauriër tot nu toe is. Ornithopoden zijn een groep plantenetende dinosauriërs waartoe ook de Iguanodons van Bernissart en de hadrosauriërs (eendenbekdinosauriërs) behoren. Met de erg krachtige achterpoten en de lange, stijve staart kon Changmiania snel rennen.

De studie staat in PeerJ.