Geschiedenis

Geniaal wetenschapper én briljant kunstenaar? Dan denkt iedereen uiteraard meteen aan de 500 jaar geleden overleden Leonardo da Vinci. Terecht, maar hij is niet de enige. ‘Kunst en wetenschap hebben meer met elkaar gemeen dan vaak wordt gedacht’, stelt Robbert Dijkgraaf, zelf wiskundige, theoretisch natuurkundige en schilder.

Op de vijfhonderdste sterfdag van de ultieme ‘homo universalis’ scheiden kenners in Eos feit van fictie. ‘Een groot wetenschapper was hij niet.’

Hunebedden of dolmens verschenen vanaf 4.500 jaar vóór Christus kriskras over West-Europa.

Technologische doorbraken of verbeteringen aan bestaande technologieën verbinden we té gemakkelijk aan een slimmere generatie.

Julie Van Bogaert heeft het in haar nieuwe podcastaflevering over een minder bekend stukje middeleeuwse geschiedenis. In de dertiende eeuw kwamen in het huidige Egypte en Syrië de Mamlukken aan de macht, voormalige militaire slaven.

De oorspronkelijke beschavingen van Amerika waren berucht om hun mensenoffers. Dat blijkt eens te meer uit een lugubere vondst.

In de nacht van 10 op 11 februari 1969 werd door het team van prof. Paul Kluyskens (Gent) voor het eerst een menselijk strottenhoofd overgeplant. 'Een stap in het onbekende, maar er heerste toch een sfeer van vooruitgang en van meegezogen worden in de ontwikkeling van de medische wetenschap', zegt Kluyskens' toenmalige assistent Roger Vanclooster over de historische, maar ook controversiële ingreep.

En nee, we hebben er geen paar glazen te veel van op, terwijl we dit schrijven. Het bewijsmateriaal komt uit enerzijds wetenschappelijke én anderzijds onverdachte hoek.

Een hoop menselijke as en verkoolde botfragmenten kan archeologen niet veel bijbrengen. Behalve dan of het om een man ging, dan wel een vrouw.

De Eerste Wereldoorlog laat tot vandaag diepe sporen na in het landschap. Honderd jaar na dato vormt de munitie in de bodem een veiligheidsrisico en een sluimerende bron van milieuvervuiling.

De hashtag metoo heeft talloze verhalen van seksuele intimidatie aan het licht gebracht. De metoo-beweging wordt vooral met de film- en kunstwereld gelinkt, maar ook de wetenschap is er niet vrij van.

Onderscheiden worden met de Nobelprijs voor een grote medische doorbraak, dat moet toch een garantie zijn op gedegen voorafgaande research in optimale wetenschappelijke omstandigheden? Niet noodzakelijk, zo blijkt.

Het einde van mijn tocht komt in zicht. Brugge ligt op slechts 20km afstand, maar mijn route over Pourbus’ kaart toont nog leegtes. De laatste twee dagen wil ik nog enkele oude havenplaatsen bezoeken, het Oud Zwin verkennen en het mysterie rond een afgebrande hoeve onderzoeken.

De bacterie Yersinia pestisis, de veroorzaker van de pest, is naar alle waarschijnlijkheid rond 1340 Europa binnengekomen met vrachten bont via de havens van de Zwarte Zee vanuit  Sarai, in wat nu Turkije is.

1918. Nadat de feestvreugde van Wapenstilstand is weggeëbd, herneemt in België langzaam het leven van alledag. Maar voor de 315.000 soldaten die levend uit de loopgraven van WOI zijn gekomen, zal de wereld nooit meer dezelfde zijn. Hoe kunnen ze zomaar doen alsof er niks gebeurd is?