Natuur & Milieu
Hoe redden we de biodiversiteit?

Kunnen orang-oetans stenen als werktuig gebruiken?
Over de evolutionaire gelijkenissen tussen de mens en de orang-oetan was al veel bekend. Uit een nieuw onderzoek blijkt dat de verwantschap groter zou kunnen zijn dan we al wisten. Al is enig voorbehoud misschien toch aangewezen.

Hack eens een gist om schone zeep te produceren
Handen wassen, we doen het meer dan ooit door COVID. Maar wist je dat er een vuil kantje zit aan zeep? Bij de productie worden zware metalen en chemicaliën gebruikt. UGent-onderzoeker Goedele Luyten wil milieuvriendelijkere zeep maken en daarvoor steunt ze op gist.

Nieuwe luide wereld
Miljoenen jaren lang was het stil op aarde. Toen begonnen de dieren te spreken.

Stille Oceaan is summum van vogeltrek
Met een oppervlak dat groter is dan alle continenten bij elkaar, is de Stille Oceaan het meest extreme dat een trekvogel kan tegenkomen. Toch zijn er diverse vogelsoorten die deze enorme watermassa bijna routinematig bedwingen.

Helft minder broedende goudhaantjes door sparrensterfte
Sinds 2017 sterven er in Europa massaal fijnsparren en sparren. Ook bij ons zijn hectaren vol kale stammen eerder regel dan uitzondering. De goudhaan, een bijzonder selectief vogeltje dat zijn nest bijna alleen in fijnsparren bouwt, heeft het dan ook moeilijk om een geschikte broedplaats te vinden.

Hoe kevers en schimmels naaldbossen uitdunnen
In zowat heel West-Europa hebben naaldbomen het erg moeilijk. Als ze niet opgegeten worden door de letterzetter, krijgen ze wel een schimmelinfectie. ‘Door de warmte putten ze hun ultieme waterreserve uit. Zo worden ze kwetsbaar.’

Hoe houden we onze bossen koel?
Bossen bieden veel verkoeling op warme dagen, omdat bomen, net als parasols, zonnestralen tegenhouden. Via de bosrand kan er toch warmte het bos intrekken, wat een grote impact heeft op dat verkoelend effect. Daarom bestudeert Camille Meeussen (UGent) het optimale design van bosranden.

Hoe mijten planten manipuleren
Spintmijten kunnen het natuurlijk afweersysteem van planten onderdrukken door met eiwit in hun speeksel de plantengenen te manipuleren. Zo kunnen ze zichzelf sneller vermeerderen. Nieuwe kennis over dit mechanisme biedt perspectieven voor een nieuwe vorm van plaagbestrijding.

Chimpansees brengen insecten aan op wonden
Voor het eerst werden chimpansees geobserveerd die insecten aanbrachten op hun eigen wonden en die van soortgenoten. Mogelijk gaat het om een vorm van zelfmedicatie en prosociaal gedrag.

Nieuwe techniek kan 'onverwoestbare' PFAS mogelijk toch afbreken
De fluorhoudende PFAS zijn een groeiend milieuprobleem, omdat de stoffen niet of nauwelijks afgebroken worden en schadelijk voor de gezondheid kunnen zijn. Een nieuwe techniek met uiterst heet water zou ze nu toch kunnen vernietigen.

Ook ‘veilige zones’ voor koraalriffen zijn niet bestand tegen klimaatopwarming
Tot nog toe ging men ervan uit dat er nog veilige temperatuurhavens waren voor koraalriffen. Maar nieuw onderzoek wijst erop dat ook die allesbehalve immuun zijn voor de opwarming van de aarde.

Huismus meest getelde vogel in Vlaamse tuinen, maar soort doet het niet goed
Afgelopen weekend deden weer duizenden mensen mee aan Het Grote Vogelweekend. Tijdens deze twee dagen telden ze een kwartier lang alle vogels in hun tuin.

Ook bij vleermuizen vinden hangjongeren uiteindelijk hun weg
Jonge vleermuizen leren navigeren terwijl ze zich vastklampen aan hun moeder.

Bezint eer ge begint aan wind
In deze contreien is zonlicht lang niet altijd een gegeven. Windturbines die klein genoeg zijn om in je tuin te installeren lijken een goede aanvulling te vormen op zonne-energie. Maar die strategie heeft zo haar gebreken.

Vulkaanuitbarsting bij Tonga: de krachtigste in dertig jaar
Door de gigantische onderzeese vulkaanuitbarsting in de Stille Oceaan werd de eilandenstaat Tonga zo goed als afgesneden van de buitenwereld. De eruptie veroorzaakte ook enkele vloedgolven, waarop andere landen in Polynesië een tsunami-alarm afkondigden.

Mutaties ontstaan mogelijk niet toevallig
Een belangrijk uitgangspunt in de biologie is wellicht fout: niet alleen natuurlijke selectie beslist waar mutaties optreden. Door bepaalde genen stabieler te maken, heeft ook de epigenetica daar invloed op.

Elektrische deelvoertuigen niet altijd groener
Elektrische vervoersmiddelen zoals zoals steps, elektrische fietsen en e-scooters hebben hun plaats veroverd in de stedelijke mobiliteit. Handig voor korte verplaatsingen, en beter voor het klimaat, toch? Voor elektrische deelsystemem gaat dat laatste alvast niet op.

Vrouwtjesdolfijnen hebben werkende clitoris en beleven seksueel genot
Vrouwtjesdolfijnen kunnen genieten van seks. Dat is de conclusie van een nieuw onderzoek dat niet alleen erotische maar ook anatomische gelijkenissen met de mens aan het licht bracht.