Natuurwetenschappen

Terwijl Sylvia Wenmackers begon aan een nieuwe column, overwoog ze even te experimenteren met AI. Uiteindelijk deed ze dat gelukkig niet, want dan was het haar laatste column geweest.

Een internationaal genetisch onderzoek, gepubliceerd in het gerenommeerde vaktijdschrift Science, toont aan dat de huiskat pas ongeveer 2000 jaar geleden in Europa verschijnt – en dat ze daarbij hoogstwaarschijnlijk via Noord-Afrika werd aangevoerd. Het Instituut voor Natuurwetenschappen leverde cruciale kattenbotten voor de studie.

Artificiële intelligentie draait op wiskunde, maar hoe is het gesteld met de wiskundige capaciteiten van AI zelf?

Voor de Belgische kust lag zesduizend jaar geleden een barrière-eilandensysteem, zoals nu in de Nederlandse Waddenzee.

Paleontologen hebben een opvallend patroon van breuken in de staartwervels van eendensnaveldinosauriërs ontdekt, die mogelijk tijdens de paring zijn ontstaan. “Het gewicht van het mannetje kon de rug van het vrouwtje verpletteren.”

112 miljoen jaar geleden kwamen twintig diertjes vast te zitten in boomhars. Ze versteenden en zo bleven grote delen van hun lichaam bewaard. Een primeur voor Zuid-Amerika, waar het barnsteen is gevonden.

Metal-organic frameworks, oftewel MOF’s, worden ze genoemd. Dat is geen bijster sexy naam voor scheikundige creaties waaraan nochtans enorm veel potentieel wordt toegedicht, van water en CO₂ uit lucht halen tot het opruimen van PFAS. Vandaag winnen de ontwikkelaars van deze ‘sponsjes’ de Nobelprijs Chemie.

De Nobelprijs voor Natuurkunde gaat naar John Clarke, Michel H. Devoret en John M. Martinis. Hun werk laat zien hoe bizarre microscopische quantumeffecten onze alledaagse wereld kunnen binnendringen.

Een pantservis van zo’n 400 miljoen jaar oud uit Canada gunt ons een blik op het prille begin van de evolutie van tanden: platen in het verhemelte met daarop tandjes die in alle richtingen groeiden.

Mobiele telefoons zijn er op gericht om met zo weinig mogelijk signaal toch nog te werken. Ze kunnen zelfs nog rinkelen in een microgolfoven.

In Portugal is een nieuwe soort plantenetende dinosaurus ontdekt: Cariocecus bocagei, een iguanodont uit het vroege Krijt, met een uitzonderlijk goed bewaarde schedel. 'We konden zelfs de afdruk van de hersenhelften en het gehoorsysteem zien.'

Op 21 september organiseert Platform Wiskunde Vlaanderen de derde editie van het wiskundefestival MathFest. Met een kort filmpje dingen een aantal deelnemers alvast mee naar de publieksprijs én geven ze alvast een voorsmaakje van de Pitchbattle. Wie verdedigt het best zijn of haar favoriete getal? Stem mee!

Uitzonderlijk goed bewaarde dieren t­onen hoe complex het ecosysteem een half miljard jaar geleden al was.

Van borduren tot verven: wiskundige Carolyn Yackel zet Japanse handwerktechnieken in om abstracte begrippen concreet te maken en een onderzoekende houding aan te wakkeren bij haar studenten.

Dinosaurussen trokken samen op in gemengde kuddes, net als de herbivoren van nu.

Heb jij een lievelingsgetal? Kom het vertellen tijdens de Battle van de Getallen op MathFest en overtuig het publiek in drie minuten dat jouw getal het mooiste getal ter wereld is.

Aan de kant, Velociraptor, hier is Shri rapax! De zopas beschreven roofdinosauriër uit het late krijttijdperk van Mongolië kon met zijn krachtige handen en uitzonderlijk lange klauw grotere prooien aan dan andere raptors die toen in dezelfde woestijn leefden.