Psyche & Brein

“Psychopathische personen kunnen zich heel impulsief gedragen. Net als Villanelle”
In een nieuwe rubriek leggen psychologen en psychiaters films en series langs de klinische meetlat. Deze keer: Psycholoog Kasia Uzieblo over Killing Eve.

Is zelfdiagnose via TikTok gevaarlijk?
‘Tekenen dat je een depressie hebt’, ‘Dingen die ik ervaar door borderline’, ‘Hoe je weet of je ADHD hebt’. Dat zijn voorbeelden van video’s die circuleren op TikTok. Of de makers een officiële diagnose hebben gekregen is niet altijd duidelijk. Toch concluderen kijkers van zulke video’s soms dat ze er ook aan lijden. ‘Als iemand zichzelf labelt, kan dat negatieve gevolgen hebben.’

Slaapproblemen verhogen mogelijk risico op beroerte
Mensen die minder dan vijf uur per nacht slapen lopen drie keer meer risico op een beroerte dan diegenen gemiddeld zeven uur in dromenland zijn.

‘Geitenwollensokken’ in de media
We associëren milieubewust gedrag vaak met grote inspanningen die we foutloos moeten doorvoeren voordat we onszelf ‘echt milieubewust’ mogen noemen. Studenten aan de UAntwerpen onderzochten wat de impact is van die extremen rond milieubewust gedrag én geven tips voor hoe het beter kan.

Waarom sporten kinderen beschermt tegen depressie
Kinderen die sporten, hebben als tiener minder mentale problemen dan leeftijdgenoten die niet hebben gesport. Dat komt vooral omdat sporten hun eigenwaarde verbetert.

Je dromen uitvoeren kan wijzen op parkinson
Sommige mensen voeren echt uit wat ze in hun dromen beleven. Dat kan een vroeg signaal zijn van de ziekte van Parkinson of andere hersenaandoeningen.

‘We verzinnen vaak verhaaltjes om ons eigen gedrag te verklaren’
‘Ik geloof in de vrije wil, maar het is allerminst een uitgemaakte zaak’, zegt Joseph LeDoux. Een gesprek over gedisconnecteerde hersenhelften, de functie van de amygdala en bewustzijn bij dieren.

Vijf vragen en antwoorden over intrusieve gedachten
Wat als ik aan mijn stuur zou draaien en op een tegenligger zou inrijden? Wat als ik mijn kind zou laten vallen? De meeste mensen hebben af en toe zulke intrusieve gedachten. Wanneer die uitmonden in obsessies, kan er sprake zijn van een dwangstoornis waarvoor behandeling nodig is. Expert Ernst Koster (UGent) legt het uit.

Een passief en empathisch luisterend oor is een overschatte vaardigheid bij therapeuten
‘Meer kennis maakt je geen betere therapeut. In de praktijk geeft een goede relatie met de cliënt de doorslag.’ Dat stond onlangs in een Psyche&Brein-artikel over de opleiding van Nederlandse psychologen. Lezer Veerle Herrygers reageert.

Niet de slimste, maar de aardigste. Hoe belangrijk is certificering voor een therapeut?
Vanaf januari 2024 moeten basispsychologen in Nederland meer kennis kunnen aantonen om nog te mogen werken. Nochtans maakt meer kennis je geen betere therapeut. In de praktijk geeft een goede relatie met de cliënt de doorslag.

Hersenspinsels
Het onderzoek naar de ziekte van Alzheimer zit muurvast. Ook voor parkinson ligt niet onmiddellijk genezing in het verschiet. Hoe komt dat en wat hoe moeten we daarmee omgaan?

Wat fossiele tanden ons vertellen over de ontwikkeling van het menselijk brein
De zwangerschap is een onderdeel van de levenscyclus die geen duidelijke fossiele sporen nalaat. Dankzij fossiele tanden kunnen we toch meer leren over hoe die cruciale periode verliep bij onze voorouders. Dat vertelt ook iets over de prenatale ontwikkeling van het menselijk brein doorheen miljoenen jaren van evolutie.

Liefhebbers van snelle wagens denken dat ze kleiner geschapen zijn
Britse psychologen bevestigen wat we allemaal al lang wisten: mannen met een snelle sportwagen willen iets compenseren.

Heel wat dezelfde genen betrokken bij maag-darmziekten én psychische stoornissen
Bij zowel maag-darmziekten als psychische stoornissen zijn heel wat dezelfde genen betrokken. Dat blijkt uit een genoombrede associatiestudie uitgevoerd door onderzoekers aan Shadong University en University of Michigan. De bevindingen versterken ook het idee van de hersen-darm as.

Zijn cannabis en LSD dé medicijnen van de toekomst?
Kunnen drugs dienen als medicijn? En is er wel genoeg bewijs voor hun werking? Psyche&Brein-hoofdredacteur Liesbeth Gijsel bespreekt het in de Educated Idiots-podcast.

Trippen bij de therapeut
Psyche&Brein-hoofdredacteur Liesbeth Gijsel vindt middelen waar geen inspectie aan te pas komt te spannend. Haar persoonlijke ervaringen met drugs zijn dan ook zo goed als onbestaande. Maar wat als drugs legaal zouden zijn voor bepaalde toepassingen?

Wat is de impact van armoede op kinderen?
Armoede is veel meer dan louter ‘geen geld hebben’. Voor kinderen kan de impact van armoede erg groot zijn. Hoe uit zich die en vooral: wat doen we eraan? Psycholoog en auteur Vittorio Busato praat erover met Liesbeth Gijsel van Eos Wetenschap. Vittorio verdiepte zich voor de nieuwe editie van Eos in het thema armoede.

Leren leven met tinnitus
Helaas is de oorzaak van tinnitus vaak niet te achterhalen. Voor de talloze tinnituspatiënten die nog in het ongewisse zijn, wil OngestOORd soelaas bieden.